ACIL BİR SORUN
Articles for “Rabochaya Gazeta”
İleri sürülebilecek başlıca itiraz, bu maksada erişilebilmesinin ilk önce yerel grup faaliyetinin gelişmesini gerektirdiğidir. Biz, bu oldukça yaygın görüşün aldatıcı olduğu kanısındayız. Parti organını ve buradan çıkartılacağı gibi Partinin kendisini kurmaya ve bunları sağlam bir temel üzerine yerleştirmeye hemen girişebiliriz ve girişmemizde gerekir. Böylesi bir adım için esas olan koşullar şu anda vardır: Yerel Parti faaliyeti yürütülmektedir ve açıkça görülmektedir ki, derin kökler salmıştır; çünkü, giderek sıklaşan yıkıcı polis saldırıları sadece kısa süren kesintilere yol açmaktadır; taze güçler savaşta düşenlerin yerini hızla doldurmaktadır. Parti yalnızca yurt dışında değil Rusya içinde de yayımcılık ve yazın güçleri için kaynaklara sahiptir. Dolayısıyla, mesele, zaten yürütülmekte olan çalışmanın "amatör" usullerle mi sürdürüleceği yoksa tek bir partinin çalışması halinde ve bütünlüğü içerisinde tek bir ortak organda mı yansıtılacağıdır.
İşte burada hareketimizin en acil sorununa, en hassas noktasına geliyoruz: örgütlenme. Devrimci örgütlenme ve disiplinin geliştirilmesi yeraltı tekniğimizin mükemmelleştirilmesi mutlak birer gerekliliktir. Açıkça kabul etmemiz gerekir ki, bu bakımdan eski Rus devrimci partilerinin gerisindeyiz ve bütün çabamızı onları yakalamak ve geçmeye yöneltmemiz gerekiyor. Geliştirilmiş örgütlenme olmaksızın genel olarak işçi sınıfı hareketimizde hiçbir ilerleme olamaz ve özel olarakda düzenli olarak çatışan bir organı olan etkin bir parti kurulamaz. Bu, işin bir yanı. öte yandan, var· olan parti organları (gazeteler kadar, kurumlar ve gruplar olarak da organlar) örgütlenme sorunlarına daha çok dikkat sarfetmeli ve yerel gruplar üzerinde bu bakımdan etkide bulunmalıdırlar.
Yerel, amatörce faaliyet her zaman aşırı kişisel ilişkilere, inceleme çevresi yöntemlerine yol açar ve biz de bugünkü çalışmamız için artık çok daralmış olan ve güçlerin haddinden fazla harcanmasına yol açan inceleme çevresi aşamasından çıkmış bulunuyoruz. Ancak tek bir parti halinde kaynaşmak, kayıpları azaltmak ve otokratik yönetimin baskısına ve çılgınca kıyımlarına karşı güvenilir bir siper inşa edebilmek için erişmemiz gerekli olan iş bölümü ilkelerini ve güçlerden tasarruf etmeyi ele alıp gözetmemizi mümkün kılacaktır. Karşımızda, Rus "yeraltı"nın geniş alanlarında gizlenmiş cılız sosyalist gruplarının karşısında en güçlü modern devletin sosyalizm ve demokrasiyi ezmek için bütün gücünü sarfeden devasa makinesi durmaktadır. Sonunda bu polis devletini yıkacağımıza inanıyoruz, çünkü toplumumuzun bütün sağlam ve gelişen güçleri demokrasi ve sosyalizmden yanadır; ama hükümete karşı sistematik bir mücadele yürütmek için devrimci örgütlenmeyi, disiplini ve yeraltı çalışması tekniğini en yüksek mükemmellik derecesine çıkartmamız gerekir. Tek tek parti üyelerinin ya da ayrı ayrı üye gruplarının Parti çalışmasının farklı yanları üzerinde uzmanlaşmaları esastır kimisi edebiyatın çoğaltılmasında, ötekiler sınır ötesi taşımada, bir üçüncü kategori bunların Rusya'da dağıtılmasında, dördüncü biri kentlerdeki dağıtımda, bir beşinci gizli buluşma yerlerinin düzenlenmesinde, bir altıncısı fonlar toplanmasında, yedinci biri haberleşmenin ve bütün istihbaratın teslim alınmasın· da, sekizincisi ilişkilerin korunmasında, vb. vb. Bu türden uzmanlaşmanın daha çok kendine hakimiyeti, mütevazi, görünmeyen günlük çalışmaya kendini hasretmede daha büyük bir yeteneği, inceleme çevrelerindeki bilinen çalışmadakinden çok daha büyük gerçek kahramanlığı gerektirdiğini biliyoruz.
Rus sosyalistleri ve Rus işçi sınıfı zaten kahramanca niteliklerini ortaya koymuşlardır ve genel olarak insan darlığından yakınmak da bir günah olur. Çalışan gençliğin arasında demokrasi ve sosyalizm fikirlerine karşı tutkulu ve denetlenemez bir coşkunluğun bulunduğu gözlenmiş olmalıdır ve hapishanelerin ve sürgün yerlerinin kalabalıktan dolup taşmasına karşın aydınlar arasından işçilere yardımcılar gelmeye devam etmektedir. Eğer devrimci davanın bütün bu gönüllüleri oranında, daha sıkı bir örgütlenmenin gerekli olduğu fikri geniş ölçüde yayılacak olursa, düzenli olarak yayınlanan ve ele geçen bir Parti gazetesi bir düş olmaktan çıkar. Bu planın başarısı için gerekli olan koşullardan birini -gazetenin her yerden düzenli olarak haber ve öteki malzeme ile donatılmasının sağlanması- ele alalım. Tarih, devrimci hareketimizin her yeniden kabarışında, böyle bir amaca erişilmesinin, yurt dışında yayınlanan gazeteler bakımından bile olsa mümkün olduğunu göstermemişmidir? Eğer çeşitli yörelerde çalışmakta olan Sosyal Demokratlar Parti gazetesini kendi gazeteleri olarak kabul eder ve onunla düzenli temas sürdürmeyi gözetirlerse, sorunlarını ve bütün hareketin onun içinde yansıtılmasını başlıca görevleri olarak görürlerse, gazeteyi hareket hakkında tam istihbaratla donatmayı sağlamak oldukça mümkün olacaktır, yeterki, gizliliği korumanın çok karmaşık olmayan yöntemleri, gözden kaçırılmasın. Sorunun öteki yanı, gazetenin düzenli olarak Rusya'nın her tarafına yetiştirilmesi, çok daha güç; Rusya'daki devrimci hareketin daha önceki biçimleri içinde, gazetelerin, bu ölçüde kitleleri amaçlamadıkları bir dönem de olduğundan daha güçtür. Bununla birlikte, Sosyal Demokratik gazetelerin amaçlan. onların dağıtımını kolaylaştırmaktadır. Gazetelerin düzenli olarak ve büyük miktarlarda ulaştırlmaları gereken başlıca yerler sınai merkezler, fabrika köyleri ve kasabaları, büyük kentlerin fabrika bölgeleri vb.'dir. Böylesi merkezlerde nüfus-hemen hemen bütünüyle işçi sınıfındandır; aslında böylesi yerlerde· ki işçi vaziyete hakimdir ve polisi atlatmanın yüzlerce yolunu bulur; bu olağanüstü faaliyetlerinden dolayı civardaki fabrika merkez. leri ile ilişkileri çok mükemmeldir. Sosyalistlere karşı İstisnai Yasa zamanında (1878·90) Alman siyasi polisi Rus polisinden daha kötıi değil muhtemelen daha iyi faaliyet gösteriyordu, ne var ki, Alman işçileri örgütlülükleri ve disiplinleri sayesinde, haftalık illegal gazeteyi düzenli olarak sınır ötesinden taşımayı ve bunları bütün abonelerin adreslerine ulaştırmayı sağlamışlardı, o kadar ki, bakanlar bile Sosyal Demokrat postaya ("kızıl posta") hayran kalamamazlık edemiyorlardı. Biz, elbette, böylesine başarılar düşlemiyoruz ama, eğer çabalarımızı buna yöneltirsek, parti gazetemizin yılda en az oniki kere çıkmasını ve sosyalizmin kendilerine erişmiş. olduğu bütün işçi gruplarının bulunduğu, hareketin bütün ana merkezlerine ulaştırılmasını sağlayabiliriz.
Uzmanlaşma sorunununa tekrar dönecek olursak bunun yetersizliğinin kısmen "amatör" çalışmanın hakim olmasından ve kısmen de sosyal demokrat gazetelerimizin örgütlenme sorunlarına genellikle pek az dikkat göstermelerinden ötürü olduğunada dikkat çekmemiz gerekir.
Ancak ortak bir parti organı kurulması, devrimci faaliyetin "belirli bir alanındaki" işçiye kendisinin "sıra" da yürümekte olduğu bilincini, kendi çalışmasının parti için doğrudan doğruya esas olduğu, kendisinin, Rus proletaryasının ve Rus halkının en zalim düşmanının -Rus otokratik yönetiminin- boğazını sıkacak bir ilmek haline gelecek olan zincirin bir halkası olduğu bilincini verebilir. Ancak bu türden bir uzmanlaşmaya sıkı sıkıya bağlanmak, güçlerimizde tasarruf sağlayabilir; böylelikle, yalnızca devrimci çalışmanın her alanındaki işi daha az sayıda insan tarafından yürütmekle kalmayacak, bugünkü faaliyetlerin bazı yanlarını legal işler haline getirmek fırsatı da ortaya çıkacaktır. Faaliyetin bu legalleştirilmesi, bunun yasa sınırları içinde yürütülmesi Rus Sosyalistlerine, Alman Sosyal Demokratlarının baş organı Vorwarts (İieri)'de çok önceleri önerilmiş bulunmaktadır. Insan, ilk bakışta böyle bir öneriye şaşırabilir, ama aslında bu, üzerinde dikkatle durulmayı hakketmiş bir öneridir. Herhangi bir kentteki yerel bir inceleme çevresinde çalışmış olan hemen herkes kolayca hatırlayacaktır ki, çevrenin uğraştığı pek çok ve değişik işler arasında bazıları kendi içlerinde legaldiler (örneğin, işçilerin durumları üstüne istihbarat toplamak; pek çok sorun üzerine legal edebiyatı araştırmak; belirli türlerden yabancı edebiyatı tartışmak ve gözden geçirmek; belirli türlerden ilişkileri korumak; genel bir eğitim elde etmeleri, fabrika yasalarını incelemeleri için işçilere yardım,vb.). Bu türden işleri özel bir müfrezedeki insanların işi haline getirmek "ateş hattındaki" devrimci ordunun yükünü (onun "savaş potansiyeli 'nde" hiçbir düşme olmaksızın) azaltacak ve "yaralananların ve ölenlerin" yerini dolduran yedeklelrin gücünü arttıracaktır. Bu , ancak hem aktif üyeler hem de yedekler kendi eylemlerinin partinin ortak organında yansıtıldığını gördükleri. ve kendilerinin onunla olan bağlantılarını hissettikleri takdirde mümkün olacaktır. Biz uzmanlaşmamızı hangi dereceye kadar vardırmış olursak olalım, işçilerin yerel toplantıları ve yerel gruplar hiç kuşkusuz her zaman için gerekli olacaklardır; ama bir yandan ( polisin eylemi açısından özellikle tehlikeli olan ve çoğu zaman göze alınan tehlikeye deymekten uzak) kitlesel devrimci mitinglerin sayısı önemli ölçüde azalmış olacak, öte yandansa, devrimci çalışmanın muhtelif yanlarının özel işlevleri olarak seçilmiş olması böylesi mitinglerin legal toplantı biçimleri arkasında perdelenmesi için daha büyük fırsatlar sağlayacaktır: eğlenceler, yasaların izin verdiği derneklerin mitingleri ve benzeri III. Napolyon dönemindeki Fransız iş· çileri ve, Sosyalistlere Karşı Istisnai Yasa zamanındaki Alman iş· çileri siyasal ve sosyalist toplantılarını gizleyebilmek için mümkün olan bütün yollan bulup çıkarmış değillermiydi? Rus işçileri de aynı şeyleri yapabileceklerdir.
Dahası: ancak daha iyi bir örgütlenme ve ortak bir parti organının kurulması ile sosyal demokratik propaganda ve ajitasyonun muhtevasının bizzat kendisini genişletmek ve derinleştirmek mümkün olacaktır. Buna çok ihtiyacımız var. Yerel çalışmanın her zaman kaçınılmaz olarak yerel özgürlüklerin abartılmasına yol açacaktır .... Bu aynı zamanda ileri bir demokratik organ olacak olan bir merkezi organ olmaksızın olanaksızdır. Ancak o zaman sosyal demokrasiyi demokrasinin öncü savaşçısına dönüştürme çabamız, gerçeklik haline gelecektir. Biz de, ancak o zaman belirli siyasal taktikleri ortaya çıkarmaya muktedir olacağız. Sosyal demokrasi "tek bir gerici kitle" teorisini reddetmiştir. Sosyal demokrasi gerici sınıflara karşı ilerici sınıfların desteğinden yararlanmayı en önemli siyasal görevlerinden biri olarak görmektedir. örgütlenmeler ve yayınlar özellikleri bakımından yerel olarak kaldıkları sürece bu görevin yerine getirilmesi çok zordur: işler tek tek "liberaller " ile olan ilişkilerden ve onlardan güç bela elde edilen çeşitli "yardımlar"dan ileriye geçemez. Ancak siyasal mücadele ilkelerini tutarlı olarak uygulayan ve demokrasi bayrağını yüksekte tutan bir ortak parti organı bütün militan demokratik unsurları kendi yanı na kazanabilecek ve Rusyanın bütün ilerici güçlerini siyasal özgürlük uğruna mücadelede kullanabilecektir. Ancak o zaman , biz İşçilerin polise ve devlet yetkililerine karşı için için yanan boğucu öfkelerini otokratik yönetime karşı bilinçli bir öfkeye ve işçi sınıfı ile bütün Rus halkının hakları için sonuna kadar giden bir mücadeleyi sürdürme kararlılığına çevirebiliriz! Modern Rusyada bu temel Üzerine inşa edilmiş olan, sımsıkı örgütlenmiş bir devrimci partinin en büyük güç olduğunu herkes görecektir!
Daha sonraki sayılarda Rus Sosyal Demokratik İşçi Partisi'nin program taslağını yayıniayacak va muhtelif örgütsel sorunların daha ayrıntılı bir tartışmasına girişeceğiz.
Kaynak ;Lenin Collected Works, Volume 4, pages 205-226.
PROGRAMIMIZ
ACİL GÖREVİMİZ