ACİL GÖREVİMİZ
Lenin
Articles for “Rabochaya Gazeta”
1899
İlk Yayın 1925 in Lenin Miscellany III.
Kaynak ;Lenin Collected Works, Volume 4, pages 205-226.
PROGRAMIMIZ
Articles for “Rabochaya Gazeta”
Rus işçi hareketi bugün bir geçiş döneminde yol almaktadır. Batı bölgesinde, St. Petersburg'da, Moskova'da, Kiev'de ve öttki kentler· deki Sosyal Demokrat işçi örgütlerinin başardıkları harika başlangıç (1898 baharında) Rus Sosyal Demokratik İşçi Partisi'nin kuruluşu ile tamamlanmıştı. Rus Sosyal Demokrasisi, şimdilik, ileiriye doğru bu muazzam adımı atarken sanki bütün gücünü tüketmiş ve ilk başta· ki, ayrı ayrı yerel örgütlerin tecrit edilmiş işleyişine geri dönmüş gibi görünüyor. Partinin varlığı sona ermemiş, yalnızca, güç toplamak ve bütün Rus Sosyal Demokratlarının birleştirilmesini sağlam bir temel üzerine yerleştirmek için kendi içine çekilmiştir. Bu birliği gerçekleştirmek, bunun için uygun bir biçim geliştirmek ve dar yerel tecrit olmuşluktan bütünüyle kurtulmak -işte Rus Sosyal Demokratlarının acil ve hemen önlerinde duran görev budur.
Hepimiz, görevimizin proletaryanın sınıf mücadelesinin örgütlenmesi olduğunda hemfikiriz. Fakat, bu sınıf mücadelesi nedir ? Tek bir fabrikanın ya da, sanayinin tek bir dalının işçileri işverenlerine karşı mücadeleye girerlerse bu sınıf mücadelesi olur mu? Hayır, bu, yalnızca onun cılız bir tohumudur. İşçilerin mücadelesi, ancak, tüm ülkedeki, bütün isçi sınıfının en önde gelen temsilcilerinin hepsinin kendilerinin tek bir işçi sınıfı olduklarının bilincine vardıkları ve yalnızca ,tek tek işverenlere değil, bütün kapitalistler sınıfına ve bu sınıfı destekleyen hükümete karşı yönelen bir mücadele açtıklarında, bir sınıf mücadelesi haline gelir. Ancak, tek bir işçi, kendisinin bütün bir sınıfın üyesi olduğunun farkına vardığında, ancak, kendisinin tek tek · işvereniere ve tek tek hükümet görevlilerine karşı gün be gün verdiği mücadelenin bütün burjuvaziye ve bütün hükümete karşı bir mücadele olduğunu idrak ettiğinde, onun mücadelesi, bir sınıf mücadelesi haline gelir. "Her sınıf mücadelesi, bir siyasi mücadeledir" ·Marks'ın bu sözleri, işçilerin işverenlere karşı her mücadelesinin her zaman bir siyasal mücadele olması gerektiği anlamında anlaşılmamalıdır. Bu sözler, işçilerin kapitalistlere karşı mücadelesinin bir sınıf mücadelesi haline geldiği nisbette kaçınılmaz olarak bir siyasal mücadeleye dönüşeceği anlamında anlaşılmalıdır. İşçileri örgütleyerek, onlar arasında propaganda ve ajitasyon yürüterek, onların kendilerini ezenlere karşı kendiliğinden mücadelelerini bütün bir sınıfın mücadelesi haline, belirli bir siyasal partinin, belirli siyasal ve sosyalist idealler uğru. na mücadelesine dönüştürmek Sosyal Demokratların görevidir. Bu, tek başına yerel faaliyet ile erişilemeyecek olan birşeydir.
Yerel Sosyal Demokratik faaliyet ülkemizde hayli yüksek bir düzeye erişmiştir. Sosyal Demokratik fikirlerin tohumları bütün Rusya'ya yayılmıştır; işçi bildirileri -Sosyal Demokratik edebiyatın en ilk biçimi- St. Petersburg'dan Krasnoyarsk'a, Kafkaslardan Urallara kadar bütün Rusya işçileri tarafından bilinmektedir. Şimdi olmayan tek şey, bütün bu·yerel faaliyetin tek bir partinin faaliyeti olarak bir· leştirilmesidir. Bizim başlıca geriliğimiz, yenmek için bütün enerjimizi sarf etmemiz gereken şey, yerel faaliyetin dar "amatörce" karakteridir. Bu amatörce karakterden ötürü, Rusya'daki işçi hareketinin bir· çok görünümü, salt yerel olayalar olarak kalmakta ve Rus Sosyal De· mokrasisinin bütününün birer örneği, bütün Rus işçi sınıfı hareketi· nin bir aşaması olarak önemlerinden pek çok şey yitirmektedirler. Bu amatörlük yüzünden, bütün Rusya'da çıkarlarının ortak olduğu bilinci, işçilere yeterince aşılanamakta, onlar mücadelelerini, Rus sosyalizmi ve Rus demokrasisi ülküsü ile yeterince bağlayamamaktadırlar. Bu amatörlük yüzünden yoldaşların teorik ve pratik sorunlar üzerine sahip oldukları değişik görüşler merkezi bir yayın organında açıkça tartışılamamakta, bu tartışmalar ortak bir program ortaya çıkarmakta ve Parti için ortak taktikler yaratma ereğine hizmet etmemekte, dar inceleme çerçevesi içinde kaybolmakta ya da yerel ve rastlantısal özgüllüklerin aşırı ölçüde abartılmasına yol açmaktadır. Amatörlüğümüze son vermeliyiz ! Ortak eyleme girişmek, ortak bir Parti programınının ortaya çıkarılmasını sağlamak, Parti taktiklerimizin ortaklaşa tartışılması için yeterince olgunlaşmış bulunuyoruz.
Rus Sosyal Demokrasisi eski devrimci ve sosyalist teorileri eleştirmek bakımından çok şey yapmıştır: kendisini yalnızca eleştirmek ve teori yapmakla kısıtlamamış, programının havada durmadığını, halk arasındaki, yani fabrika proletaryası arasındaki, geniş kendiliğinden hareketin taleplerine cevap verdiğini göstermiştir. Şimdiyse, bunun ardından gelen, çok güç, ama çok önemli adımı atması gerekmektedir -hareketin bizim koşullarımıza uyarlanmış bir örgütlenmesini ortaya çıkartmak. Sosyal Demokrasi kendini, işçi sınıfı hareketine basit bir şekilde hizmet etmekle sınırlamaz: O (Karl Kautsky' nin Komünist Manifesto'nun temel fikirlerini tekrarladığı tanımını kullanacak olursak) "sosyalizm ve işçi sınıfı hareketinin birleştirilmesi"ni temsil eder; Sosyal Demokrasinin görevi, belirli sosyalist ülküleri, işçi sınıfının kendiliğinden hareketine götürmek, bu hareketi, çağdaş bilimin düzeyine erişmiş olması gereken sosyalist inançlarla bağlamak , sosyalizme erişmenin bir aracı olarak demokrasi uğruna düzenli siyasal mücadele ile bu hareketi birleştirmek -tek bir kelime ile, bu kendiliğinden hareketi, devrimci partinin faaliyeti aracılığıyla yıkılmaz tek bir bütün haline sokmaktır. Batı Avrupa'daki sosyalizm ve demokrasi tarihi, Rus devrimci hareketinin tarihi , işçi sınıfı hareketimizin tecrübesi- işte, Partimiz için bir amaca yönelik örgütlenme ve bir amaca yönelik taktikler ortaya çıkarmada üzerinde durup incelememiz gereken malzeme budur. Bununla birlikte bu malzemenin "tahlili"nin bağımsız olarak yapılması gerekmektedir, çünkü, hiç bir yerde hazır olarak bulunabilecek modeller yoktur. Bir yandan, Rus işçi sınıfı hareketi Batı Avrupa'dakinden oldukça farklı koşullar al· tında varlığını sürdürmektedir. Bu konuda hayale kapılmak kadar tehlikeli birşey olamaz. öte yandansa, Rus Sosyal Demokrasisi Rusya'daki eski devrimci partilerden öz bakımından tamamen farklıdır, öyle ki, eski Rus ustalardan devrimci tekniği ve gizli örgütlenmeyi öğrenmek gerekliliği (bu gerekliliği kabul etmekte zerre kadar tereddüt etmiyoruz) hiçbir şekilde bizi bunları eleştirel bir tarzda değerlendirme görevimizden ve kendi örgütlenmemizi bağımsız olarak ortaya çıkarmaktan alıkoymamalıdır.
Böylesi bir görevin sunuluşunda belli başlı iki soru, özellikle ve israrlı bir biçimde öne çıkmaktadır: 1) Sosyal Demokratik faaliyet için topyekun özgürlük ihtiyacı, tek -ve dolayısıyla merkeziyetçi- bir partinin kurulması ihtiyacıyla nasıl birleştirilmelidir? Sosyal Demokrasi gücünü, kendini, muhalif sınai merkezlerde farklı zamanlarda farklı biçimlerde açığa vuran kendiliğinden işçi hareketinden alır; yerel Sosyal Demokratik örgütlerin faaliyeti bütün Parti faaliyetinin temelidir. Bununla birlikte, eğer bu, tecrit edilmiş "amatörler"in faaliyeti ise, o zaman, kesinlikle söylemek gerekir ki, bu faaliyete, proletaryanın sınıf mücadelesinin örgütü ve önderliği olmadığından Sosyal Demokratik denemez.
2) Sosyal Demokrasinin, siyasal özgürlük için mücadeleyi başlıca ereği haline getiren devrimci bir parti olma uğraşı ile, siyasal komploların örgütlenmesini kararlı bir biçimde reddedişini, ( p. B. Akselrod tarafından doğru bir biçimde işaret edildiği gibi) "işçileri barikatlara çağırma"yı kararlılıkla reddedişini, ya da genel olarak bir devrimci grubu tarafından düşünülmüş, hükümete şu ya da bu, saldırı "planı"nı işçilere zorlamayı reddedişini nasıl birleştirebiliriz?
2) Sosyal Demokrasinin, siyasal özgürlük için mücadeleyi başlıca ereği haline getiren devrimci bir parti olma uğraşı ile, siyasal komploların örgütlenmesini kararlı bir biçimde reddedişini, ( p. B. Akselrod tarafından doğru bir biçimde işaret edildiği gibi) "işçileri barikatlara çağırma"yı kararlılıkla reddedişini, ya da genel olarak bir devrimci grubu tarafından düşünülmüş, hükümete şu ya da bu, saldırı "planı"nı işçilere zorlamayı reddedişini nasıl birleştirebiliriz?
Rus Sosyal Demokrasisi bu soruların teorik çözümünü sağlamış olduğuna inanmak için her hakka sahiptir; bunun üzerine eğilmek, "Programımız" makalesinde söylenmiş olanları tekrarlamak anlamına gelirdi. Şimdi söz konusu olan bu sorunların pratiksel çözümü meselesidir. Bu, tek bir kişi ya da tek bir grup tarafından sağlanabilecek bir çözüm değildir;· bu ancak, bir bütün olarak Sosyal Demokrasi 'nin örgütlü faaliyeti ile sağlanabilir. Inanıyoruz ki, anın en acil görevi bu sorunların çözümünü yerine getirmekten ibarettir, bu maksatlada hemen önümüzdeki hedefin düzenli olarak çıkacak ve bütün yerel gruplarla yakın bağlara sahip bir Parti organının kurulması olması gerekmektedir. İnanıyoruz ki, önümüzdeki dönemin tümü boyunca Sosyal Demokratların bütün faaliyetinin bu amaca yönelmesi gerekmektedir. Böyle bir organ olmaksızın, yerel faaliyet, dar "amatörce" bir faaliyet olarak kalacaktır. Partinin oluşumu -eğ'er bu Partinin belirli bir gazetede doğru olarak tanıtılması örgütlenmeyecek olursa- belli bir dereceye kadar laftan ibaret kalacaktır. Merkezi bir organ tarafından birleştirilmeyen bir ekonomik mücadele bütün Rus proletaryasının sınıf mücadelesi haline gelemez. Eğer, Parti, bir bütün olarak bütün siyasal sorunlar üzerine görüş belirtemez ve mücadelenin muhtelif görünümlerine yön veremezse siyasal bir mücadeleyi yürütmek olanaksızdır. Devrimci güçlerin örgütlenmesi ve disipline edilmesi ve devrimci tekniğin geliştirilmesi; bütün bu sorunların merkezi bir organda tartışılması yapılmadıkça, işlerin yürütülmesi için belirli biçimlerin ve kuralların kollektif olarak ortaya çıkarılması gerçekleştirilmedik· çe, her Parti üyesinin -merkez organ aracılığıyla- bütün Parti'ye karşı sorumluluğu yerleştirilmedikçe, olanaksızdır.
Bütün, Parti güçlerinin -bütün yazın güçlerinin, bütün örgütsel yeteneklerin, bütün maddi kaynakların vb.- bütün Parti'nin organının · kurulması ve doğru bir biçimde yürütülmesi üzerine toplanmasının gerekliliğinden söz ederken bir an için olsun, öteki faaliyet biçimlerini -yani, yerel ajitasyon, gösteriler, boykot, casusların cezalandırıl· ması, burjuvazinin ve hükümetin tek tek temsilcilerine karşı sert kampanyalar, protesto grevleri, vb., vb.- geriye atılmasını düşünüyor değiliz. Tersine, şuna eminiz ki, bütün bu faaliyet biçimleri Parti'nin faaliyetinin temelini oluşturmaktadır, ama, bunların tüm Parti'nin bir organı aracılığıyla birleştirilmesi olmaksızın, devrimci mücadele· nin bu biçimleri önem/erinin' onda dokuzunu yitirirler; ortak Parti tecrübesinin yaratılmasına, Parti geleneklerinin ve sürekliliin yaratıl· masına götürmezler. Parti organı, böylesi faaliyetlerle rekabet etmek· ten uzak, bu faaliyetinyaratılmasına, bütünleşmesine ve sistemleşmesine muazzam etkide bulunacaktır.
Bütün güçlerin düzenli olarak çıkan ve düzenli olarak ele ulaşan bir organın kurulması üzerine teksip edilmesi gerekliliği, Rus Sosyal De· mokrasisinin öteki Avrupa ülkelerindeki Sosyal Demokrasiye ve eski Rus devrimci pratiklerine kıyasla kendi özgül durumundan ortaya çıkmaktadır. Gazetelerden ayrı olarak, Almanya, Fransa vb. işçileri faaliyetlerinin kamuya gösterilmesi, hareketin örgütlenmesi için baş· ka pek çok araca sahiptirler -parlamenter faaliyet, seçim ajitasyonu, halk toplantıları, yerel (kırsal ya da kentsel) kamu idaresine katılma, sendikaların (meslek ya da işkolu) açık yönetimi vb., vb. Bii tü n b un· larm yerine, evet bunların hepsinin yerine, 1iyasal özgürlüğü kaza. nıncaya kadar- kendisi olmaksızın bütün işçi sınıfı hareketinin geniş bir örgütlenmesinin olanaksız olduğu, devrimci bir gazetenin bize hizmet etmesi gerekmektedir. Biz komplolara inanmıyoruz, hüküme· ti yıkmak için bireysel devrimci cüretkarlığı reddediyoruz; Alman Sosyal Demokrasisinin savaşcısı Liebknecht'in sözleri bizim faaliyetlerimizin parolasıdır: "Studieren; propagandiererı, organisieren" -öğ· renin, propaganda edin, örgütleyin- ve bu faaliyetin ekseni ancak Parti'nin organı olabilir ve olmalıdır.
Fakat, böylesi bir organın düzenli ya da az çok kalıcı olarak kurulu· şu mümkünmüdür ve mümkünse hangi koşullar altında? Bu meseleyi gelecek sefer ele alacağız.
Fakat, böylesi bir organın düzenli ya da az çok kalıcı olarak kurulu· şu mümkünmüdür ve mümkünse hangi koşullar altında? Bu meseleyi gelecek sefer ele alacağız.
1899
İlk Yayın 1925 in Lenin Miscellany III.
Kaynak ;Lenin Collected Works, Volume 4, pages 205-226.
PROGRAMIMIZ