FRAKSİYONCU DAVRANISIN PARTİ İÇİN TEHLiKESi
Ocak 1921 'de yazılan ve yayınlanan broşür.
Parti içi tartışma ve Parti Kongresi'ne başlangıç olarak, yani seçimlerden önce ve RKP X. Kongre seçimleriyle bağıntılı olarak fraksiyon mücadelesi başladı. İlk fraksiyon atağı, yani Troçki yoldaşın "tam bir dizi sorumlu fonksiyoner" adına "platform broşürü"yle yaptığı atağı ("Sendikaların Rolü ve Görevleri", önsöz 25 Aralık 1920 tarihli), RKP Petrograd örgütünün sert atağı (okur ileride bu sertliğin haklı olduğunu görecektir) izledi ("Parti'ye Çağrı", 6 Ocak 1921'de "Petrograd Pravdası"nda, 13 Ocak 1921 'de de Parti'nin merkez organı olan Moskova "Pravda"sında çıktı).
Bunun üzerine Moskova Parti Komitesi (aynı gün "Pravda"da) Petrograd örgütüne karşı tavır aldı. Aynca 30 Aralık 1920'deki son derece sorumlu dev Parti toplantısındaki, yani VIII.Sovyet Kongresi RKP Fraksiyonu'ndaki tartışmanın Tüm-Rusya Sendikalar Merkez Konseyi RKP Fraksiyonu Bürosu tarafından yayınlanan stenografik raporu çıktı. Bu stenografik rapor şu başlığı taşır: "Sendikaların Üretimdeki Rolü Üzerine" (önsöz 6 Ocak 1921 tarihli-dir). Elbette bu tartışma belgelerinin tümü olmaktan uzaktır. Tartışmalı sorunlarda tavır takınılan Parti toplantıları herhalde her yerde olmaktadır. 30 Aralık 1920'de, ifade ettiğim gibi, "düzeni ihlal" eden koşullar altında, yani tartışmaya katılamadığım, ne benden önceki, ne de sonraki konuşmacıları dinleyemediğim koşullarda konuşmak. zorunda kaldım.* Şimdi bozulmuş düzeni yeniden kurmaya ve kendimi daha "düzenli" ifade etmeye çalışacağım.
FRAKSİYONCU DAVRANIŞIN PARTİ İÇİN TEHLİKESİ
Troçki yoldaşın, "Sendikaların Rolü ve Görevleri" adlı broşürü fraksiyonel bir atak mıdır? Böyle bir atak, içeriğinden bağımsız olarak Parti için herhangi bir tehlike oluşturur mu? Bu soruyu, Petersburgluların fraksiyonculuğunu gören Moskova Parti Komitesi üyeleri (Troçki yoldaşı elbette bir yana bırakıyoruz) ve Buharin yoldaş da geçiştirmeyi tercih ediyor, fakat o "tampon fraksiyonu" adına 30 Aralık 1920'de yaptığı konuşmada şunları açıklama gereği duyuyor:
" ... Eğer trenin raydan çıkma yönünde belli bir eğilimi varsa, bu durumda tampon hiç de kötü bir şey değildir" (30 Aralık I-920'deki tartışma üzerine raporun 45. sayfası).
Demek ki raydan çıkmaya belli bir eğilim var. Peki bu eğilimin aslında nerede, aslında hangi noktada, aslında nasıl bfüiladığı sorusuna kayıtsız kalan böyle bilinçli Parti üyelerinin olabileceği düşünülebilir mi?
Troçki 'nin broşürü, "kolektif bir çalışmanın ürünü" olduğu; kaleme alınışına "tam bir dizi sorumlu fonksiyonerin, özellikle sendikacıların (Tüm-Rusya Sendikalar Merkez Konseyi Prezidyumu'nun, Metal İşçileri Merkez Komitesi'nin, Tsektran'ın vs. üyelerinin)" katıldığı; bunun bir "platform broşürü" olduğu açıklamasıyla başlıyor. Ve 4. tezin sonunda şunu okuyoruz:
."" önümüzdeki Parti Kongresi sendikal hareket alanındaki iki eğilim arasında bir seçim yapmak (altı Troçki tarafından çizilmiştir) zorundadır."
Eğer bu bir MK üyesinin bir fraksiyon kurması değilse, eğer bu "raydan çıkma yönünde belli bir eğilim" değilse, Buharin yoldaş ya da Parti'deki fikirdaşlarından herhangi biri, "fraksiyonculuk" ve Parti'nin "raydan çıkma eğilimi" gibi Rusça sözcüklerin başka hangi anlamı olduğunu açıklamalıdır. "Tampon yapmak" isteyen ve böyle bir "raydan çıkma eğilimi"ne gözlerini kapayan insanların körlüğünden daha korkunç bir körlük düşünülebilir mi?
Bir düşünün: Troçki yoldaşın ilk kez taslağının ve Parti'nin sendikalarda onun tarafından temsil edilen politikasının tümünün son derece ayrıntılı, uzun ve hararetli müzakeresine ayrılan iki MK Plenum toplantısından sonra (9 Kasım ve 7 Aralık) ondokuz MK üyesi arasından birisi tek başına kalıyor, kendisine MK dışında bir grup arıyor, bu grubun "kolektif' bir "çalışması "yla bir "platform" olarak ortaya çıkıyor ve Parti Kongresi'ne "iki" eğilim arasında "seçim yapma"yı öneriyor!!
Buharin ta 9 Kasım'da "tamponcu" olarak ortaya çıkmış olmasına rağmen, 25 Aralık 1920 tarihinde Troçki yoldaşın iki eğilimden, sadece iki eğilimden söz etmesinin, en kötü ve zararlı fraksiyonculuğun suç ortağı olarak Buharin grubunun gerçek rolünü elle tutulur biçimde açığa çıkardığından söz etmek bile istemiyorum. Bunu geçerken belirtmiş olayım. Fakat her Parti üyesine soruyorum: Sendikal hareket alanındaki iki eğilim arasında "seçim"e böylesine çullanmak çok şaşırtıcı değil mi? Üç yıllık proletarya diktatörlüğünden sonra Parti içinde, sendikal hareket alanında iki eğilim sorununa böyle "çullanabilecek" tek bir üyenin bile bulunabilmesi insanı şaşırtmaz mı?
Buharin ta 9 Kasım'da "tamponcu" olarak ortaya çıkmış olmasına rağmen, 25 Aralık 1920 tarihinde Troçki yoldaşın iki eğilimden, sadece iki eğilimden söz etmesinin, en kötü ve zararlı fraksiyonculuğun suç ortağı olarak Buharin grubunun gerçek rolünü elle tutulur biçimde açığa çıkardığından söz etmek bile istemiyorum. Bunu geçerken belirtmiş olayım. Fakat her Parti üyesine soruyorum: Sendikal hareket alanındaki iki eğilim arasında "seçim"e böylesine çullanmak çok şaşırtıcı değil mi? Üç yıllık proletarya diktatörlüğünden sonra Parti içinde, sendikal hareket alanında iki eğilim sorununa böyle "çullanabilecek" tek bir üyenin bile bulunabilmesi insanı şaşırtmaz mı?
Hepsi bu değil. Broşürde yer alan fraksiyoncu saldırılara bir bakın. Daha birinci tezde "Parti tarafından çoktan işi bitirilmiş trade-unionist pozisyonlara geri savrulmuş" olan "sendikal hareketin bazı fonksiyonerleri"ne karşı tehditler yapıldığını görtiyoruz (belli ki ondokuz MK üyesinden sadece biri Parti'yi temsil ediyor).
8. tezde "Sendika fonksiyonerlerinin önde gelen kesimi içindeki sendikal muhafazakaflık" mahkum ediliyor (dikkatlerin katıksız bürokratik tarzda "önder kesim" üzerine yöneltilmesine dikkat edin!).
11. tezde başlangıçta, "sendikacıların çoğunluğu"nun Rusya Komünist Partisi "lX. Kongre kararlarını" biçimsel olarak, yani lafta kabul ettikleri takdire değer naziklikte, ispat kudretine sahip, nesnel ... bunu mümkün olduğunca nazik biçimde nasıl ifade edebilirim? ... "iması" görülüyor.
8. tezde "Sendika fonksiyonerlerinin önde gelen kesimi içindeki sendikal muhafazakaflık" mahkum ediliyor (dikkatlerin katıksız bürokratik tarzda "önder kesim" üzerine yöneltilmesine dikkat edin!).
11. tezde başlangıçta, "sendikacıların çoğunluğu"nun Rusya Komünist Partisi "lX. Kongre kararlarını" biçimsel olarak, yani lafta kabul ettikleri takdire değer naziklikte, ispat kudretine sahip, nesnel ... bunu mümkün olduğunca nazik biçimde nasıl ifade edebilirim? ... "iması" görülüyor.
Sendikacıların çoğunluğunun (!!) Parti kararlarını lafta kabul ettikleri konusunda esas yargıçlar demek ki bunlar!
12. tezde şöyle deniyor:
" ... Birçok sendikacı gittikçe daha şiddetli ve uzlaşmaz biçimde birleşme perspektifine karşı çıkıyor. .. Bu sendikacılar arasında Tomski ve Losovski yoldaşlan görüyoruz. Dahası, yeni görevlere ve yöntemlere karşı direnen birçok sendikacı kendi aralarında bir tüzel seçkinlik ruhu, ekonominin ilgili alanında çalışmaya çekilen yeni fonksiyonerlere karşı düşmanlık ruhu geliştiriyorlar ve böylece sendikal örgütlü işçiler arasında fiilen loncacılığın kalıntılarım destekliyorlar."
Okur bu değerlendirmeleri dikkatle okumalı ve iyice düşünmeli. Ne şaşırtıcı "inci" bolluğu! Birincisi bu ifade fraksiyoncu karakteri açısından değerlendirilmeli. Tomski bir platform yayınlayıp orada Troçki'yi ve "birçok" askeri fonksiyoneri bürokratizm ruhu geliştirmekle, barbarlık kalıntılarını desteklemekle vs. suçlasaydı, Troçki'nin ne diyeceğini, nasıl davranacağını bir düşünün! Buradaki haşinliği ve fraksiyonculuğu gönneyen, farkeuneyen, hiçbir biçimde farketmeyen, bunun Petrogradlıların davranışından çok daha fazla frakşiyonculuk olduğunu gönneyen Buharin, Preobrajenski, Serebryakov ve diğerleri hangi "rolü" oynuyorlar?
İkincisi. Meselenin bu biçimde ele alınışını bir düşünün: Birçok sendikacı "kendi aralarında ... ruh geliştiriyorlar". Bu, meselelere tamamen bürokratik biçimde yaklaşmaktır. Herşey, kitlelerin, milyonların gelişim seviyesine ve yaşam koşullarına değil de, Tomski ve Losovski'nin "kendi aralarında" hangi "ruhu" geliştirdiklerine bağlı olacakmış.
Üçüncüsü. Troçki yoldaş burada istemeden, gerek kendisinin, gerekse de "tampon yapan" Buharin ve ortaklarının öylesine dikkatle yan çizdikleri ve gizledikleri tüm tartışmanın özünü ifade etti.
Tüm tartışmanın özü ve mücadelenin kaynağı birçok sendikacının yeni görevlere ve yöntemlere direnmelerinde ve aralarında yeni fonksiyonerlere karşı düşmanlık ruhu geliştirmelerinde mi yatıyor?
Yoksa, sendikal örgütlü işçi kitlelerinin haklı olarak karşı çıkmaları ve yeni fonksiyonerler arasında bürokratizmin gereksiz ve zararlı aşırılıklarını düzeltmek istemeyen bazılarını kaçınılmaz olarak bir kenara atmaya hazır olduklarını dile getirmelerinde mi yatıyor?
Tartışmanın özü herhangi birinin "yeni görevleri ve yöntemleri" kavramak istememesinde mi yatıyor?
Yoksa, herhangi birinin yeni görev ve yöntemler üzerine laf kalabalığıyla, bürokratizmin bazı gereksiz ve zararlı aşırılıklarının savunulmasını gizlemeye çalışmasında mı yatıyor?
Okur tüm tartışmanın bu özünü iyice kavramalıdır!
Devam
