GÖSTERİDE

Pravda No. 86,
20 Haziran 1917.
K: Stalin.

Parlak ve güneşli bir gün. Gösterici saflarının sonu gelmiyor. Sabahtan akşama kadar konvoy Mars Meydanına doğru yürüyor. Sonsuz bir bayraklar ormanı. Bütün fabri­ kalar ve mağazalar kapalı. Trafik duruyor. Göstericiler me­ zarlıktan geçerken bayrakları indiriyor. «Marseillaise» ve «Enternasyonal», «Ölümsüz Kurbanlar» marşı ile değişiyor.Seslerin gürlemesi havada yankılanıyor. Sık sık şu slogan­ lar ortalığı çınlatıyor: 

«Kahrolsun On Kapitalist Bakan!», «Tüm İktidar İşçi ve Asker Temsilcileri Sovyetine!» Ve kar­ şılığında her taraftan yüksek ve  onaylayıcı «Hurra» sesleri geliyor.

Gösteriyi izleyenlerin en çok dikkatini çeken şey, burju­ vazi ve yol arkadaşlarının yokluğu. İşçilerin esnaf takımı ve küçük-burjuva denizinde kaybolduğu cenaze günündeki alay­ dan farklı olarak, 18 Haziran gösterisi, saf proleter bir gös­ teriydi, çünkü işçiler ve askerler ana unsuru oluşturuyor­ du. Kadetler gösterinin arifesi akşamı boykot ilan etti ve Merkez Komiteleri aracılığıyla da gösteriden «uzak durma­ ya» çağırdı. Ve gerçekten burjuvalar yalnızca gösteriye ka­ tılmamakla kalmadılar — kelimenin tam anlamıyla saklan­ dılar. Daima kalabalık ve gürültülü olan Nevski Bulvarı, o gün haylaz burjuvalardan tümüyle yoksun kaldı.

Kısacası, devrimci işçilerin ve onları izleyen devrimci askerlerin gerçek bir proleter gösterisi oldu.

Meydandan kaçan burjuvalara karşı, işçilerin ve askerlerin ittifakı , ve tara­fsız kalan küçük-burjuvazi — işte 18 Haziran gösterisinin dış görünüşü buydu.

Bir alay değil, bir gösteri

18 Haziran yürüyüşü, cenaze günündeki alayda olduğu gibi basit bir gezinti, bir tören alayı değüdi. Bir protesto gösterisi, devrimin yiğit güçlerinin, güçler dengesini değiş­ tirme amacıyla bir protesto gösterisiydi. Göstericilerin, ken­ dilerini yalnızca isteklerini ilan etmekle sınırlamayıp, «Okop- naya Pravda» t33! personelinin eski üyesi Yoldaş Kastov’un derhal serbest bırakılmasını talep etmeleri son derece ka­ rakteristiktir. Burada, gösteriye katılan, ve Çaydze tarafın­ dan temsil edilen Yürütme Komitesi’nden, Kastov yolda,- şın serbest bırakılmasını talep eden Partimizin Askeri Ör­ gütleri Tüm-Rusya Konferansı’ndan söz ediyoruz; ve Çayd­ze onun «bugün derhal» salıverilmesini sağlayacak tüm ön­ lemlerin alınacağına söz verdi.

Geçici Hükümet’in «emirler» ine ve onun bütün siya­setine karşı protestoyu ifade eden sloganlarm tüm özelliği, kuşkusuz şekilde göstermiştir ki, zararsız bir gezintiye dönüşmesi tasarlanan «barışçıl alay», Hükümet üzerinde güçlü bir baskı gösterisine dönüştü.

Geçici Hükümet’e karşı güvensizlik

Göze çarpan bir özellik şudur ki, bir tek işletme, bir tek fabrika ve bir tek alay dahi, «Geçici Hükümet’e Güven!» sloganını atmadı. Menşevikler ve Sosyal-Devrimciler bile bunu atmayı unuttular (ya da daha doğrusu atmaya cesa­ ret edemediler!). Akla gelen her şeyi yaptılar— «Bölünme­ yin», «Birlik İçin», «Sovyet’i Destekle», «Evrensel Eğitim» (ister inanın, ister inanmayın!) — ama esas şey unutulmuş­ tu: Geçici Hükümet’e güven, hatta, «... olduğu sürece» şeklinde kurnaz bir kayıtla bile olsa yoktu. Yalnızca üç grup güven sloganı atmaya cüret ettiler, fakat onlar bile yaptıklanna pişman edildiler. Bunlar, bir Kazak grubu, «Bund» grubu ve Plehanov’un «Yedinstvo» grubu idi. «Kutsal Üç­ lü» — diye dalga geçtiler işçiler Mars Meydanında. Bu gruplardan ikisi («Bund» ve «Yedinstvo»), işçiler ve asker­ ler tarafından «Kahrolun!» sesleri arasında bayraklarını dürmeye mecbur bırakıldılar. Bayrağını dürmeyi reddeden Kazaklarınki ise paramparça edildi. Ve Mars Meydanı gi­ rişi karşısında «havada» gerilmiş isimsiz bir «Güven» fla­ması bir grup işçi ve asker tarafından yırtılırken, halk onaylayarak haykırıyordu: «Geçici Hükümet’e güven hava­ da sallanıyor!»

Kısacası, göstericilerin ezici çoğunluğu Hükümete gü­ vensizlik besliyor; Menşevikler ve Sosyal-Devrimciler ise«akıma karşı» mücadele etmekten apaçık korkuyorlar — iş­ te, gösterinin genel havası buydu.

Uzlaşma siyasetinin iflası

Bütün sloganlardan en gözde olanları: «Bütün İktidar Sovyete!», «Kahrolsun On Kapitalist Bakan!», «Ne Wilhelm’ le ayrı bir barış, ne de Fransız ve İngiliz kapitalistleriyle gizli anlaşmalar!», «Yaşasın Üretimin Denetlenmesi ve Ör­ gütlenmesi!», «Kahrolsun Duma ve Devlet Konseyi!», «As­ kerlere Karşı Emirler Kalksın!», «Adil Barış Koşulları İlan Edilsin!» ve diğerleri. Yani göstericilerin ezici çoğunluğu, Partimizle dayanışma içindeydi. Volinya ve Keksholm gibi birlikler bile «Tüm İktidar İşçi ve Asker Temsilcileri Sov-’ yetine!» sloganı altında yürüdüler. Asker kitleleriyle değil, fakat alay komiteleriyle alışverişi olan Yürütme Komitesi çoğunluğunun üyeleri, bu «beklenmedik sürpriz» karşısında içtenlikle hayrete düştü.

Kısacası, göstericilerin ezici çoğunluğu (toplam 400 000 ile 500 000 arasında) burjuvaziyle uzlaşma siyasetine duy­duğu açık güvensizliği dile getirdi. Gösteri, Partimizin devrimci sloganları altında yürüdü.

Kuşkuya yer olması olanaksızdır: Bir Bolşevik «komp­lo» halkındaki peri masalı kesinlikle teşhir olmuştur. Baş­ kent işçi ve askerlerinin ezici çoğunluğunun güvenini alan bir partinin «komplolara» gereksinimi yoktur. Ancak rahatsız bir vicdan, ya da siyasi cahillik, «yüksek siyaset yapıcılarının aklına, bir Bolşevik «komplo» «fikrini» getirebilirdi.

«Pravda» No. 86,

20 Haziran 1917.

İmza: K: Stalin.