Sınıf Savaşımı
Belli bir toplumda, toplumun bazı üyelerinin
uğraşının, ötekilerin uğraşı ile çatıştığı, toplumsal yaşantının çelişkilerle dolu olduğu
ve tarihin, uluslar ve toplumların kendi içerisinde olduğu kadar,
uluslarla toplumların arasında da bir savaşımı ve, gene bu yanında, birbiri
ardından gelen devrim ve gericilik, barış ve savaş, durgunluk ve hızlı ilerleme
ya da düşüş dönemlerini ortaya koyduğu herkesçe bilinmektedir. Marksizm,
görünüşteki bu labirent ve kaosu yöneten yasaların bulunması için bir kılavuz,
yani sınıf savaşımının teorisini sağlamıştır. Belli bir toplumun ya da toplumlar
grubunun bütün üyelerinin uğraşıları toplamının incelenmesiyledir ki, bu
uğraşıların sonucunun bilimsel bir açıklamasına ulaşılabilir. şu halde çatışma
halindeki uğraşılar, her toplumun bölünmüş olduğu sınıfların yaşam biçimi
ve konumlarındaki farklılıklarından gelmektedir.
Karl Marx, Marksizmin Bir Açıklaması ve Kısa Bir Biyografik Özeti
"Bugüne dek varolan
bütün toplumların tarihi", diye yazıyordu Marks, Komünist Manifesto'da
(Engels, daha sonra ilkel topluluğun tarihi dışında, diye eklemiştir) "sınıf
savaşımları tarihidir." "Özgür insan ve köle, patrisiyen ve pleb, efendi ve
serf, lonca ustası ve kalfa, tek sözcükle, ezen ve ezilen, biri ötekine sürekli
bir karşı-oluş içindeydi, kimi zaman gizli, kimi zaman açık bir kavga, her
defasında, ya bir devrimle toplumun geniş ölçüde yeniden kurulmasıyla ya da
katılan sınıfların ortak yokoluşu ile sonuçlanan bitmez tükenmez bir kavga
sürdürüyorlardı. ... Feodal toplumun yıkıntılarından yeşeren, modern burjuva
toplum da, sınıf düşmanlıklarını giderememiştir. Eskilerin yerine, yeni sınıflar,
yeni baskı koşulları, yeni savaşım biçimleri koyabilmiştir ancak. Çağımız,
burjuvazinin çağı, gene de, şu farklı özelliğe sahiptir: sınıf düşmanlıklarını
yalınlaştırmıştır. Toplum, bir bütün olarak giderek daha fazla, iki büyük düşman
kampa, birbirleriyle doğrudan yüzyüze gelen iki büyük sınıfa bölünmektedir.
Burjuvazi ve proletarya."
Büyük Fransız Devriminden beri, Avrupa tarihi,
bir dizi ülkede, olayların altında yatan gerçek şeyin ne olduğunu etkili bir
biçimde açığa çıkarmıştır. — Sınıf savaşımları. Fransa'da Restorasyon[8*]
dönemi, daha o zamandan olup bitenleri toparlarken sınıf savaşımının bütün
Fransız tarihinin anahtarı olduğunu kabul etmek zorunda kalan bir kısım
tarihçiler (Thierry, Guizot, Mignet, Thiers) yaratmıştır. Modern dönem —burjuvazinin
eksiksiz zafer dönemi, temsili kurumlar, (genel olmasa bile) yaygın
oy hakkı, yığınlar içinde geniş ölçüde dolaşan ucuz günlük basın vb. dönemi,
işçilerin, giderek gelişen ve güçlü sendikaları ve işveren sendikaları vb.
dönemi— sınıf savaşımının olayların itici gücü olduğunu (kimi zaman pek
tek-yanlı, "barışçıl", ve "anayasacıl" biçimde olmasına karşın), daha bir
çarpıcılıkla göstermektedir. Marks'ın Komünist Manifesto'sundan
alınan aşağıdaki bölüm, Marks'ın, modern toplumdaki her sınıfın konumunun nesnel
bir tahlili açısından, her sınıfın gelişim koşullarının bir tahlili ile ilgili
olarak, toplumsal bilimden ne istediğini, bize gösterecektir:
"Bugün burjuvazi ile
karşı karşıya bulunan bütün sınıflar içinde, bir tek proletarya gerçekten
devrimci bir sınıftır. Öteki sınıflar, modem sanayi karşısında çürümekte ve
sonunda yokolmaktadır; proletarya onun özel ve temel ürünüdür. Aşağı orta sınıf,
küçük imalâtçı, dükkâncı, zanaatçı, köylü, bunların tümü, orta sınıfın parçaları
olarak varlıklarını yokolmaktan kurtarmak için burjuvaziye karşı dövüşmektedir.
Bu nedenle, bunlar devrimci değil tutucudur. Üstelik tarihin tekerleğini geriye
döndürmeye çabaladıkları için, gericidirler de. Eskaza devrimci olsalar da bu
onların yaklaşmakta olan proleterleşmelerinden ötürüdür; böylece, bunlar mevcut
çıkarlarını değil, gelecekteki çıkarlarını savunurlar; bunlar proletaryanın
görüş açısını benimsemek için kendi görüşlerini terkederler."
Birçok tarihsel yapıtlarında (Bibliyografya'ya
bakınız), Marks, materyalist tarih yazarlığının, niçin ve nasıl "her sınıf
savaşımının politik bir savaşım olduğu"nu[21]
açık bir biçimde göstererek, ayrı ayrı her sınıfın, ve kimi zaman da, bir
sınıf içerisindeki çeşitli grup ve tabakaların konumlarının tahlilinin parlak ve
derin örneklerini vermiştir. Yukarıya aktarılan bölüm, tarihsel gelişim
bileşkesini belirlemek amacıyla Marks'ın nasıl karmaşık bir toplumsal ilişkiler
ağını ve bir sınıfın bir başka sınıfa, geçmişten geleceğe geçiş
aşamalarını tahlil etmiş olduğunun örneğidir.
