RUS KOMÜNİSTLERİNİN SİYASİ STRATEJİSİ VE TAKTİĞİ ÜZERİNE Bir broşür taslağı

J.V. STALİN

RUS KOMÜNİSTLERİNİN SİYASİ STRATEJİSİ VE TAKTİĞİ ÜZERİNE

TERMİNOLOJİK TANIMLAR VE ARAŞTIRMANIN KONUSU

1- Siyasi strateji ve taktiğin etkinlik alanı, uygulama alanı. Proletarya hareketinin objektif ve sübjektif olmak üze re iki yanı olduğu kabul edilirse, strateji ve taktiğin etkinlik­ alanı kendini hareketin sübjektif yanıyla sınırlar. Objektif yan, proletaryanın ve onun partisinin iradesinden bağımsız olarak onun dışında ve etrafında cereyan eden gelişme süreçlerinden, son tahlilde tüm toplumun gelişmesini belirleyen süreçlerden oluşur. Sübjektif yanı ise, objektif süreçlerin proletaryanın bilincindeki yansıması olarak proletaryanın içinde cereyan eden süreçler, gerçi objektif süreçlerin seyrini hızlandıran ya da yavaşlatan, fakat onları asla belirlemeyen süreçler oluşturur.

2 -Marksizmin teorisi, her şeyden önce objektif süreçleri gelişimleri ve yokoluşları içinde araştırır, gelişme eğilimini belirtir, kaçınılmaz olarak iktidara gelecek veya iktidardan düşecek, düşmek zorunda olan sınıf ya da sınıflara işaret eder.

3- Marksizmin programı teoriden çıkarılan sonuçlara dayanır, yükselen sınıfın -bu durumda proletaryanın-, kapitalizmin gelişmesinin belirli bir dönemi boyunca veya tüm kapitalist dönem boyunca hareketinin hedefini (asgari program ve azami program) belirler.

4- Strateji, programın direktiflerini kendine kılavuz edinir ve içte (ulusal) ve uluslararası planda mücadele eden güçlerin tahliline dayanır, proletaryanın devrimci hareketinin yöneltilmesi gereken genel yolu, genel doğrultuyu saptar ki, oluşan ve gelişen güçler dengesinde en iyi sonuçlar alınabilsin. Buna uygun olarak, sosyal cephede proletaryanın ve müttefiklerinin güçlerinin mevzilenme planını ortaya koyar (genel mevzilenme). “Güçlerin mevzilenme planının ortaya konması”, güçlerin mevzilenmesinden -hazır tutulmasından-­ oluşan ve taktik ve strateji tarafından ortaklaşa gerçekleştirilen fiili (somut-­pratik) çalışmayla karıştırılmamalıdır. Bu, stratejinin yolu saptamak ve proletarya kampındaki savaşan güçlerin mevzilenme planını ortaya koymakla yetindiği anlamına gelmez, tam tersine strateji, mücadeleyi yönetir ve tüm bir dönüşüm dönemi boyunca mevcut taktiklerde düzeltmeler yapar, taktiği desteklemek amacıyla tasarrufundaki yedeklerden ustaca yararlanır ve onlarla manevra yapar.

5- Taktik, -stratejinin direktiflerini ve gerek ülkedeki gerek komşu ülkelerdeki devrimci hareketin deneyimlerini kendine kılavuz edinen, her verili anda gerek proletarya ve onun müttefikleri içindeki, gerek düşman kampı içindeki güçlerin durumunu (yüksek veya düşük kültür düzeyi, yüksek veya düşük örgütlülük ve bilinçlilik derecesi, şu ya da bu geleneklerin varlığı, hareketin şu ya da bu biçimlerinin, temel ve yardımcı olmak üzere örgütlenme biçimlerinin varlığı) hesaba katan ve düşman kampı içindeki uyumsuzluktan ve her karışıklıktan yararlanan taktik-, (stratejik plan temelinde ortaya konan güçlerin mevzilenme planım gerçekleştirmek üzere) geniş yığınları proletaryanın safına kazanmak ve onları sosyal cephedeki savaş mevzilerine yakınlaştırmak için tutulması gereken somut yolları, stratejinin başarılarını en emin bir şekilde hazırlayan yolları anahatlarıyla tasvir eder. Buna uygun olarak, Partinin şiarları ve direktifleri onun tarafından ilan edilir ya da değiştirilirler.

6- Strateji, tarihsel dönemeç anlarında, tarihsel dönüm noktalarında değişir, bir dönemeçten (dönüm noktasından) bir diğerine kadar olan dönemi kapsar; bu yüzden, tüm bu dönem boyunca hareketi, proletaryanın çıkarlarını yansıtan genel hedefe doğru yönlendirir, tüm bu dönemi dolduran sınıflar arasındaki savaşı kazanmayı amaçlar, ve dolayıyla bu dönem boyunca değişmeden kalır.

Taktik ise, verili dönemeç, verili stratejik dönem temeli üzerinde inişler ve çıkışlar tarafından, savaşan güçlerin karşılıklı ilişkisi tarafından, mücadelenin (hareketin) biçimleri tarafından, hareketin temposu tarafından, herhangi bir bölgedeki, herhangi bir andaki mücadele arenası tarafından belirlenir, ve bu etkenler bir dönemeçten diğerine zaman ve ­mekan koşullarına uygun olarak değiştiklerinden, stratejik dönem süresince taktik birçok kez değişir (ya da değişebilir); çünkü taktik, tüm savaşı değil, savaşta zafere ya da yenilgiye yol açan sadece tek tek çarpışmaları kucaklar. Stratejik dönem taktik dönemden daha uzundur. Taktik, stratejinin çıkarlarına tabidir. Taktik başarılar, genel konuşulduğunda, stratejik başarıları hazırlar. Taktiğin görevi, kitleleri o şekilde mücadele içine sokmak, öyle şiarlar ileri sürmek, kitleleri o şekilde yeni mevzilere yakınlaştırmaktır ki, tüm mücadelelerin toplamı ile savaş kazanılsın, yani stratejik başarı elde edilsin. Ancak taktik bir başarının stratejik başarıyı engellediği veya ertelediği de olur, böyle durumlarda taktik başarılardan vazgeçmek zorunludur.

Bir örnek. Kerenski altında 1917 başlarında işçiler ve askerler arasında savaşa karşı ajitasyonumuz kuşkusuz bir taktik eksi ile sonuçlandı, çünkü kütle bizim konuşmacılarımızı kürsüden alaşağı etti, onları dövdü, bazen parçaladı, kütle Partiye yakınlaşacağı yerde ondan uzaklaştı. Yine de bu ajitasyon, taktik başarısızlığa rağmen, büyük bir stratejik başarıyı hazırladı, çünkü çok geçmeden kitleler, savaşa karşı yürüttüğümüz ajitasyonun doğru olduğunu anladılar ve bu, onların daha sonra Partinin yanına geçmesini hızlandırdı ve kolaylaştırdı.

Ya da devam. Komintern`in, yirmi bir koşula [14] uygun olarak, reformistlerle ve merkezcilerle araya sınır çekme talebi, kuşkusuz belli bir taktik eksiyi ifade eder, çünkü bilinçli olarak, Komintern “yandaşları”nın sayısını azaltır ve onu geçici olarak zayıflatır, ama bunun yerine Komintern’i güvenilmez unsurlardan temizleyerek büyük bir stratejik artı getirir, ki bu şüphesiz Komintern’in sağlamlaşmasına, onun saflarının sıklaşmasına, yani onun gücünün daha da artmasına yol açacaktır.

7- Ajitasyon şiarı ve eylem şiarı. Bunları birbirine karıştırmak yanlıştır, tehlikelidir. “Tüm İktidar Sovyetlere” şiarı, 1917 Nisan’ından Ekim’ine kadar olan dönemde bir, ajitasyon şiarıydı; Ekim başında (10 Ekim) Parti MK’nin “iktidarı ele geçirme” kararı almasından sonra Ekim`de eylem şiarı haline geldi. Bagdatyev grubu Nisan’da Petrograd’daki çıkışında, şiarların bu şekilde bir karıştırılması hatasını işledi.

8- (Genel) direktif, parti için bağlayıcı olan, şu ve şu zamanda, şu ve şu yerde doğrudan eyleme geçme çağrısıdır. “Tüm İktidar Sovyetlere” şiarı, Nisan başlarında (“Tezler” [15]), bir propaganda şiarı idiyse; Haziran’da ajitasyon şiarı ve Ekim’de (10 Ekim) eylem şiarı haline geldiyse, Ekim’in sonunda da dolaysız direktif haline geldi. Tüm parti için genel bir direktiften söz ediyorum, bu arada, genel direktifin açılımı içinde ayrıca mahalli direktiflerin de olması gerektiği görüşündeyim.

9- Küçük-burjuvazinin yalpalamaları, özellikle politik krizlerin arttığı dönemlerdeki (Almanya’da Reichstag [Alman İmparatorluk Meclisi-ÇN] seçimlerinde, Rusya’da Kerenski altında Nisan, Haziran ve Ağustos’ta ve yine Rusya’da 1921 Kronstadt sırasında [16]) yalpalamaları, dikkatle incelenmeli, göz önüne alınmalı ve bundan yararlanılmalıdır, ama bunlara başeğmek, proletarya davası için tehlikelidir, zararlıdır. Bu yalpalamalar nedeniyle ajitasyon şiarları değiştirilmemelidir, fakat bazen bir direktifi ve belki de (eylem) şiarını değiştirmek veya ertelemek mümkün olabileceği gibi, gerekli de olabilir. “Bir gecede” taktiği değiştirmek, bir direktifi veya hatta eylem şiarını değiştirmek veya ertelemek mümkün olabileceği gibi, gerekli de olabilir. “Bir gecede” taktiği değiştirmek, bir direktifi veya hatta eylem şiarını değiştirmek anlamına gelir, yoksa ajitasyon şiarını değil. (Bkz. 9 Haziran 1917’de gösterinin iptal edilmesi ve benzeri olaylar.)

10- Stratejistin ve taktisyenin sanatı, bir ajitasyon şiarını beceriyle ve zamanında eylem şiarına dönüştürmek ve eylem şiarını da aynı beceriyle ve zamanında belirli somut direktifler haline getirmektir.

-II- RUSYA`NIN GELİŞİMİNDE TARİHİ DÖNEMEÇLER

1- 19O4-19O5 yıllarındaki dönemeç (Rus-Japon savaşı, bir yandan otokrasinin tüm çürüklüğünü ve diğer yandan da proletarya ve köylü hareketinin büyük gücünü ortaya çıkarmıştı) ve Lenin’in, Marksistlerin bu dönemece tekabül eden stratejik planı olarak “İki Taktik” [17] adlı eseri. Burjuva-demokratik devrime doğru dönemeç (dönüşümün özü burada yatıyordu). Kadetlerin hegemonyası altında çarlıkla burjuva-liberal bir uzlaşma değil, proletarya hegemonyası altında burjuva-demokratik devrim. (Stratejik planın özü burada yatıyordu.) Bu plan, Rusya’daki devrimin, Batıdaki sosyalist hareket için bir itici güç olacağı, orada devrimi başlatacağı ve Rusya’nın burjuva devriminden sosyalist devrime geçmesini kolaylaştıracağından yola çıkar (III. Parti Kongresi tutanaklarına, Lenin’in Parti Kongresindeki konuşmalarına [18] ve gerek kongrede gerek “Kadetlerin Bir Zaferi” [19] broşüründe diktatörlük kavramının tahliline bakınız). Ülke içinde ve uluslararası planda mücadele eden güçlerin ve bir bütün olarak dönemeç döneminin ekonomi ve politikasının kayıtsız-koşulsuz hesaba katılması. Şubat Devrimi, “İki Taktik”in stratejik planının en az üçte ikisini gerçekleştirerek bu dönemi sona erdirmiştir.

2- 1917 Şubat ve Mart’ında Sovyet devrimine doğru dönemeç (mutlakiyetçi rejimi zıvanasından çıkaran emperyalist savaş, kapitalizmin kesin iflasını ortaya çıkardı ve krizden biricik çıkar yol olarak sosyalist devrimin dolaysız kaçınılmazlığını gösterdi).

Halk, burjuvazi ve İngiliz-Fransız sermayesi tarafından yapılan “şanlı” Ş u b a t Devrimi ile (bu devrim, iktidarı Kadetlere devrettiği için, uluslararası bakımdan durumda herhangi önemli bir değişikliğe yol açmadı, çünkü o, İngiliz-Fransız sermayesinin politikasının bir devamı idi), her şeyi altüst eden Ekim Devrimi arasındaki fark.

Yeni dönemece tekabül eden stratejik plan olarak Lenin‘in “Tezler“i. Çıkar yol proletarya diktatörlüğü. Bu plan, “Rusya’da sosyalist devrime başlayacağımız, kendi burjuvazimizi devireceğimiz, böylece Batıdaki devrimi başlatacağımız, ve sonra da devrimimizi sonuna kadar götürmede bize, Batılı yoldaşların yardım edecekleri” görüşünden yola çıkıyordu. Bu dönemeç döneminde iç ve uluslararası ekonomi ve politikanın kaçınılmaz tahlili (“ikili iktidar” dönemi, koalisyon kombinezonları. Kerenski rejiminin ölüm semptomu olarak Kornilov isyanı, savaştan hoşnutsuzluk temelinde Batılı ülkelerde ortaya çıkan mayalanma).

3 -1917 Ekim dönemeci (salt Rus tarihinde değil, dünya tarihinde bir dönüm noktası), (kapitalizmin tasfiyesi ve dünya ölçüsünde sosyalist düzenin kurulması doğrultusunda bir dönemeç teşkil eden, dünya emperyalizmine karşı uluslararası sosyal cephenin yarılması olarak, ve emperyalist savaşın yerini alan dönem olarak iç savaşı başlatan, Rusya’da proletarya diktatörlüğünün kurulması (Ekim-­Kasım-Aralık 1917 ve 1918’in ilk yarısı) (Barış Kararnamesi, Toprak Kararnamesi, Milliyetler Kararnamesi, gizli antlaşmaların açıklanması, inşa çalışması programı, II. Sovyet Kongresinde Lenin’in konuşmaları [20], Lenin’in “Sovyet İktidarının Görevleri” [20] adlı yazısı, ekonomik inşa).

İktidarda değil, muhalefette olan komünizmin strateji ve taktiği ile, iktidardaki komünizmin strateji ve taktiği arasındaki farkın çok yönlü bir tahlili gerekmektedir.

Uluslararası durum: Rusya’da Sovyet iktidarının varlığı ve gelişmesi için elverişli bir koşul olarak iki emperyalist klik arasındaki savaşın (Brest Antlaşmasının imzalanmasından sonra) devamı.

4- Kısa bir barışçıl inşa döneminden, yani Brest barışından sonra, müdahalecilere karşı askeri operasyonlar çığırı (1918 yazından 192O’nin sonuna kadar). Bu çığır, Sovyet Rusya’nın askeri zayıflığım yansıtan ve Sovyet devriminin en önemli dayanağı olarak Rusya’da Kızıl Ordunun yaratılması zorunluluğunu vurgulayan Brest barışından sonra başladı. Çekoslovakların eylemi. Murmansk, Arkangelsk, Vladivostok ve Baku’nun Antant askerlerince işgali. Antant’ın Sovyet Rusya’ya savaş açması -tüm bunlar, başlanmış bulunan barışçıl inşadan askeri operasyonlara, dünya devriminin ocağını iç ve dış düşmanların saldırılarına karşı savunmaya doğru bir dönemeci kesin olarak koşullandırdı. (Lenin’in Brest barışı üzerine vb. konuşmaları.) Sosyal devrim uzun bir süre geciktiği, ve özellikle yukarıda sözü edilen bölgelerin işgal edilmesinden sonra, Batıdaki proleterlerin ciddi bir protestosu söz konusu olmadığı için kendi başımıza kaldığımızdan, kendi Kızıl Ordumuzu kurmak ve Sovyet Cumhuriyetini kendi güçlerimizle savunabilmek üzere zaman kazanmak için, utanç verici Brest Barış Antlaşmasını yapmak zorunda kaldık.

“Her şey cephe için, herşey Cumhuriyetin savunulması için.” Savunma Konseyi’nin kurulması vb. bu yüzdendir. Bu, Rusya’nın tüm iç ve dış yaşamına damgasını vuran savaş dönemidir.

5- Vrangel’in hezimete uğratılmasından sonra 1921 başından itibaren barışçıl inşa çığırı, birçok burjuva devletiyle barış imzalanması; İngiltere ile anlaşma ve benzeri. Savaş bitmiştir, ancak Batılı sosyalistler ekonomimizin restorasyonunda şimdilik bize yardım edecek durumda olmadıkları için, sınai bakımdan daha gelişmiş burjuva devletleri tarafından iktisaden kuşatılmış olan bizler .kendimizi tek tek burjuva devletlerine imtiyazlar tanımak, onlarla ticari anlaşmalar yapmak ve tek tek kapitalist gruplarla imtiyaz sözleşmeleri yapmak zorunda gördük; bu alanda da kendi başımıza kaldığımızdan, güçlükleri aşmak için manevralar yapmak zorunda kaldık. Herşey ulusal ekonominin yeniden kurulması için. (Lenin’in ünlü konuşma ve broşürlerine bakınız.) Savunma Konseyi’nin, Çalışma ve Savunma Konseyi’ne dönüştürülmesi.

6 –1917’ye kadar Partinin gelişme aşamaları:

a) Temel çekirdeğin, özellikle “Iskra” grubunun yaratılması vs. Ekonomizme karşı mücadele. Credo [22].

b) Geleceğin tüm-Rusya çapındaki İşçi Partisi’nin temeli olarak Parti kadrolarının oluşturulması

Devamı