"BİR UZLAŞMACININ “YEDİLER”E ÖĞÜTLERİ"

Lenin

Yükseliş yılları

Birlik Yaygarasıyla Birliğin Çiğnenmesi Üzerine

“Borba” No. 1’deki yazı kurulu makalesi: “Duma Fraksiyonu'nun Bölünmesi”, bir uzlaşmacının Devlet Duması’nın yedi Tasfiyeci (ya da Tasfiyecilere doğru yalpalayan) temsilcisine öğütlerini içeriyor. Bu öğütlerin özü şu cümlede yatmaktadır:

“Diğer fraksiyonlarla bir anlaşmanın gerekli olduğu tüm durumlarda, ilk planda Altılar’a* başvurulmalı…” (s. 29). Bu akla uygun bir öğüt ve Troçki başka şeylerin yanı sıra bu öğüt nedeniyle “Luç” Tasfiyecilerinden ayrılıyor gibi görünüyor. Duma’da iki fraksiyonun mücadelesi başladığından beri, Yaz Konferansı kararından (1913)[95] bu yana, “Pravda” taraftarları işte tam da bu görüşü savundular. Rusya Sosyal-Demokrat İşçi Partisi fraksiyonu, ayrılıktan sonra da basında defalarca, “Yediler”in tekrar tekrar reddetmesine rağmen, bu görüşü savunduğunu açıklamıştır. En başından beri, Yaz Konferansı kararından bu yana, Duma’daki faaliyetin sorunları üzerine anlaşmaların arzu edilir ve mümkün olduğuna inanıyorduk ve hâlâ da bu inançtayız: bu tür anlaşmalar defalarca küçük-burjuva köylü demokratları (Trudovikler) ile yapılabildiyse, benzer anlaşmaların küçük-burjuva, liberal işçi politikacılarıyla yapılabilmesi daha olanaklıdır ve gereklidir. Farklılıkları abartmamak ve gerçekliği görmek gerekir: Yediler dün tamamen Dan’ın peşinden giden, bugün ise sıkıntı içinde gözlerini bir Troçki’ye, bir Dan’a çeviren Tasfiyecilerin safına doğru yalpalayan insanlardır. Tasfiyeciler, Parti'den ayrılan legalite yanlılarından oluşan, liberal işçi politikası güden bir gruptur. Bu grubun illegaliteye karşı oluşu göz önüne alındığında, bu grupla parti inşası ve işçi hareketi meselelerinde herhangi bir birliğin sözü bile edilemez. Farklı düşünenler fena halde yanılıyorlar ve 1908’den beri meydana gelen değişiklikleri görmüyorlar. Fakat Parti'nin dışında bulunan ya da Parti'ye yakın duran bu grupla tek tek sorunlarda anlaşmalar yapmak elbette caizdir: Trudovikleri olduğu gibi bu grubu da daima proleter eğilimle (“Pravda” eğilimiyle), liberal politika arasında seçim yapmaya zorlamak zorundayız. Örneğin basın özgürlüğü için mücadele sorununda, Tasfiyeciler içinde, sansüre tabi olmayan basın sorununu reddeden ya da görmezden gelen sorunun liberal konuşuyla, sorunun bu konuluşuna tamamen karşıt proleter politika arasında açıkça yalpalamalar görülmüştür.

Duma dışında karara bağlanacak olan en önemli sorunların doğrudan ortaya atılmadığı Duma’daki politikanın sınırları içinde, ye-di liberal işçi temsilcisiyle anlaşmalar yapmak mümkündür ve arzu edilir. Bu noktada Troçki, Tasfiyecilerin pozisyonundan Parti'nin (1913) Yaz Konferansı'nın görüşüne geçmiştir.

Fakat şunu unutmamak gerekir ki, Parti dışındaki bir grubun bakış açısından, anlaşmadan anlaşılan, kesinlikle, Partililerin genellikle bundan anladıkları şey değildir. Parti üyesi olmayan insanlar için Duma’da bir “anlaşma” sağlanması, “taktik bir kararın ya da çizginin hazırlanması”dır. Partililer için ise anlaşma, başkalarını Parti çizgisinin uygulanmasına çekme girişimidir.

Örneğin: Trudoviklerin partisi yok. Onların anlaşmadan anladıkları, bugün Kadetlerle, yarın Sosyal-Demokratlarla bir çizginin “özgürce hazırlanması”dır. Oysa biz, Trudoviklerle anlaşmadan kesinlikle bunu anlamıyoruz: bütün önemli taktik sorunlarda Partimizin kararları var ve biz bu kararlardan hiçbir zaman ayrılmayacağız; yani bizim için Trudoviklerle bir anlaşma yapmak, onları bizim yanımıza çekmek, onları Kara Yüzlere ve liberallere karşı ortak eylemlerden vazgeçmemekte haklı olduğumuza ikna etmek anlamına gelmektedir.

Troçki’nin, Partili bakış açısından anlaşmalarla partisiz bakış açısından anlaşmalar arasındaki bu en temel farkı ne ölçüde unuttuğunu (boşuna Tasfiyecilerden yana olmadı), şu mülahazası göstermektedir:

“Enternasyonal’in yetkili kıldığı kişilerin, bölünmüş parlamento

temsilciliğimizin iki kısmını da bir araya getirip, onlarla birlikte, onları neyin birleştirdiğini ve neyin ayırdığını incelemesi zorunludur… Parlamento taktiğinin esaslarını formüle eden ayrıntılı bir taktik karar hazırlanabilir…” (No. 1, s. 29/30).

Bu, sorunun Tasfiyeci tarzda konuluşunun karakteristik ve son derece tipik bir örneğidir! Troçki’nin dergisi Parti'yi düşünmüyor: Gerçekten de böyle bir ayrıntıyı düşünmeye değer mi?

Avrupa’da (Troçki uygunsuz yerde Avrupalılıktan söz etmeyi pek sever) çeşitli partiler anlaştığında ya da birleştiğinde, bu genellikle şöyle olur: temsilciler bir araya gelir ve her şeyden önce ayrılık noktalarını açıklığa kavuştururlar (bu, Enternasyonal’in Rusya için de gündeme aldığı şeydir, fakat Kautsky’nin “eski Parti artık yok”* yönündeki düşüncesizce iddiasına kararda kesinlikle yer vermemiştir). Ayrılık noktalarının açıklığa kavuşturulmasından sonra temsilciler, taktik, örgüt vs. sorunlarında her iki Partinin kongrelerine hangi kararların (kararlar, koşullar vs.) sunulacağını saptarlar. Bir birleşik kararlar tasarısı sunabilirlerse, bu kararların kabul edilip edilmemesine parti kongreleri karar verir; çeşitli öneriler varsa, bunlar da aynı şekilde iki partinin kongreleri tarafından nihai olarak oylanırlar.

Tasfiyecilere ve Troçki’ye sadece oportünizmin Avrupaî örnekleri “sempatik” geliyor, asla Avrupaî parti ruhununun örnekleri değil.

Duma temsilcileri “ayrıntılı bir taktik karar” hazırlayacaklar!!! Troçki’nin boşuna böylesine hoşnutsuz olmadığı Rusya’nın “ileri işçiler”i, Kautsky’ye bile Rusya’da “Parti'nin olmadığı” güvencesini veren yurtdışı grupçuklarının Viyana ve Paris’teki gülünç plancılıklarının ne boyutta olduğunu bu örnekte görebilirler. Zaman zaman yabancıları bu sorunda aldatmak başarılsa da, Rusya’nın “ileri işçiler”i (korkunç Troçki’nin yine hiddetini üstlerine çekme tehlikesine rağmen) bu plancıların yüzüne karşı kahkahayla güleceklerdir.

“Ayrıntılı taktik kararlar – diyeceklerdir onlara– bizde Parti Kongreleri ve Konferansları tarafından hazırlanır (siz partisizlerde nasıl olduğunu biz bilemeyiz), örneğin 1907, 1908, 1910, 1912 ve 1913 yıllarında olduğu gibi. Konuyu bilmeyen yabancılara ve unutkan Ruslara da parti kararlarımızı memnuniyetle tanıtırız ve daha büyük bir memnuniyetle, ‘Yediler’in ya da ‘Ağustosçular’ın ya da ‘Solcular’ın ya da her kimse onların temsilcilerinden, bize kongrelerinin ya da konferanslarının kararlarını tanıtmalarını ve bundan son-raki kongrelerinde bizim kararlarımıza ya da Letonyalıların 1914 yılında yaptıkları tarafsız kongre kararına vs. karşı tutum kesin sorununu ortaya atmalarını isteriz.”

Rusya’nın “ileri işçileri” çeşitli plancılara bunu söyleyeceklerdir, örneğin Petersburg’un örgütlü Marksistleri, Marksist basında bunu şimdiden söylemişlerdir. Tasfiyecilerin önüne konan ve yayınlanan bu şartları Troçki görmezden gelmeyi mi yeğlecek? Bunu yapması Troçki için daha kötü olur. Okuru, Rusya’nın sınıf bilinçli işçilerinin çoğunluğunun iradesini hesaba katmak istemeyen Ağustos “Birliği” tipinde “birleşme” planları tasarlamanın ne kadar gülünç olduğu konusunda önceden uyarmak görevimizdir.