MERKEZ KOMİTESİ HESAP VERME RAPORU - Stalin 6. Kongre
RSDİP (BOLŞEVİK) VI. KONGRESİNDE KONUŞMALAR
26 Temmuz — 3 Ağustos 1917
1 — MERKEZ KOMİTESİ HESAP VERME RAPORU
27 Temmuz
Yoldaşlar!
Merkez Komitesi’nin hesap verme raporu, Merkez Komitesi’nin geçen iki buçuk ay zarfındaki faaliyetlerini kapsıyor: Mayıs, Haziran ve Temmuz’un ilk yarısı.
Merkez Komitesi’nin Mayıs ayı içindeki faaliyetleri üç çizgi boyunca yürümüştür'.
Birinci olarak, yeni İşçi ve Asker Temsilcileri Sovyetleri seçimi şiarı yükseltildi. Merkez Komitesi, devrimimizin barışçıl bir çizgi boyunca geliştiği, yeni Sovyet seçimleriyle, İşçi ve Asker Temsilcileri Sovyetlerinin bileşiminin ve dolayısıyla hükümetin bileşiminin değiştirilebileceğinden yola çıktı.
Muhaliflerimiz, bizi iktidarı ele geçirmeye çalışmakla suçladılar. Bu bir iftiradır. Hiç de böyle bir niyetimiz yoktu. Biz, yeni Sovyet seçimleri yoluyla Sovyetlerin faaliyetlerinin karakterini geniş kitlelerin istekleri doğrultusunda değiştirme fırsatına sahip olduğumuzu söyledik. Hükümete değişik bir yol tutturmak için İşçi ve Asker Temsilcileri Sovyetlerinde tek oyluk bir çoğunluğun yeterli olacağı bizim için açıktı. Bunun için Mayıs ayındaki faaliyetlerimizin kilit noktasında yeni seçimler duruyordu. Sonunda Sovyetin işçi fraksiyonunun sandalye sayısının aşağı-yukarı yansını ve asker fraksiyonunun yaklaşık dörtte birini kazandık.
İkincisi, savaşa karşı ajitasyondur. Fr. Adler’in ölüm cezasına mahkûm edilmesi vesilesiyle ölüm cezasına ve savaşa karşı birçok protesto mitingleri düzenledik. Bu kampanya, askerler tarafından olumlu karşılandı.
Merkez Komitesi’nin faaliyetlerinin üçüncü alanı, Mayıs ayındaki yerel seçimlerdi. Petrograd Komitesi ile birlikte Merkez Komitesi, hem karşı-devrimin esas gücü olan Kadetlerle, hem de Kadetleri isteyerek veya istemeyerek izleyen Menşevikler ve Sosyal-Devrimcilerle savaşmak için her türlü çabayı sarf etti. Biz, Petrograd’da kullanılmış olan 800 000 oyun aşağı-yukan % 20’sini aldık.
Viborg Semt Duması’nı tümüyle kazandık. Asker ve denizci yoldaşlar Partiye olağanüstü hizmetlerde bulundular.
O halde Mayıs ayının olağan dışı özellikleri:
1) Yerel seçimler, 2) savaşa karşı ajitasyon ve 3) İşçi ve Asker Temsilcileri Sovyetleri seçimleridir.
Haziran. Cephede bir saldırıya hazırlanıldığı söylentileri askerleri huzursuz ediyordu. Askerlerin haklarını ortadan kaldıran bir dizi emir yayınlandı. Bütün bunlar kitleleri elektriklendirdi. Her söylenti, bir anda tüm Petrograd’a yayılıyor ve işçiler ve özellikle askerler arasında kızgınlık yaratıyordu.
Saldırı söylentileri; Kerenski’nin askerlerin hakları üzerine emir ve bildirileri; yetkililerin adlandırdığı gibi Petrograd’ın "gereksiz" unsurların yükünden kurtarılması -ki devrimci unsurların Petrograd’dan uzaklaştırılmak istendiği açıktı; gittikçe daha açık gün yüzüne çıkan ekonomik yıkım — bütün bunlar işçileri ve askerleri huzursuz ediyordu.
Fabrikalarda mitingler düzenleniyor ve bize kâh şu, kâh bu alay veya fabrikalar tarafından bir gösteri düzenleme önerisi yapılıyordu. 5 Haziran’da bir eylem, bir gösteri yapılması planlanıyordu. Fakat Merkez Komitesi, o sırada hiçbir eylem yapılmamasını, fakat 7 Haziran’da semt, fabrika, işletme ve alay temsilcilerinin bir toplantı yapmasını ve eylem sorununun burada sonuca bağlanmasını kararlaştırdı.
Böyle bir toplantı yapıldı ve yaklaşık 200 kişi katıldı. Askerlerin özellikle huzursuz olduğu ortaya çıktı. Ezici bir çoğunlukla gösteri yapılmasına karar verildi. Eğer henüz yeni açılmış olan Sovyetler Kongresi bir mitinge karşı çıkacak olursa ne yapılacağı sorunu ortaya atıldı. Söz alan yoldaşların ezici çoğunluğu, hiçbir şeyin gösteriyi yapmaktan alıkoyamayacağı görüşündeydi. Bunun üzerine Merkez Komitesi, barışçıl bir gösteri düzenlemeyi üzerine almaya karar verdi. Askerlerin, silahlı bir biçimde ortaya çıkıp çıkmama yönündeki soruları üzerine, Merkez Komitesi silah taşınmaması kararı aldı. Askerler silahsız ortaya çıkmanın olanaksız olduğunu, çünkü silahların burjuva kesiminden gelecek aşırılıklara karşı tek etkin güvence olduğunu ve yalnızca kendilerini savunma amacıyla silahları getireceklerini söylediler.
9 Haziran’da Merkez Komitesi, Petrograd Komitesi ve Askeri Örgütün ortak , bir toplantısı yapıldı. Merkez Komitesi,Sovyetler Kongresi ve bütün "sosyalist" partilerin gösterimize karşı çıktıkları^ olgusu karşısında gösteriyi ertelemenin yerinde olup olmadığı sorusunu ortaya attı. Buna herkes tarafından olumsuz yanıt verildi.
Aynı günün gece yarısı Sovyetler Kongresi, bize karşı bütün otoritesinin ağırlığını kefeye koyduğu bir bildiri yayınladı.
Merkez Komitesi, 18 Haziran’da bizzat Sovyetler Kongresinin kitlelerin kendi iradelerini dile getirebilecekleri bir gösteri çağrısı yaptığını görünce, 10 Haziran’da yapılacak gösterinin 18 Haziran’a ertelenmesini kararlaştırdı.
İşçiler ve askerler, Merkez Komitesi’nin kararını dizginlenmiş bir hoşnutsuzlukla karşıladılar, fakat karara da uydular. Yoldaşlar, 10 Haziran sabahı Sovyetler Kongresi’nin delege olarak gönderdiği bir dizi konuşmacı, işletmelerde "bir gösteri örgütleme çabasını tasfiye etmek" için çabalarken, işçilerin büyük çoğunluğunun yalnızca Partimizin konuşmacılarını dinlemek istemeleri karakteristiktir. Merkez Komitesi, askerleri ve işçileri yatıştırmada başarılı oldu.
Böylece örgütlülüğümüz kanıtlanmış oldu.
Sovyetler Kongresi 18 Haziran için gösteri düzenlerken, aynı zamanda gösteride slogan özgürlüğüne izin verileceğini bildirdi. Belliydi ki Kongre, Partimize karşı savaş vermeğe karar vermişti. Biz bu meydan okumayı kabullendik ve önümüzdeki gösteri için güçlerimizi toplamaya başladık.
Yoldaşlar 18 Haziran gösterisinin nasıl geçtiğini bilmektedirler.
Burjuva gazeteleri bile göstericilerin ezici çoğunluğunun Bolşeviklerin sloganları altında yürüdüğünü yazdı. Ana slogan,"Tüm İktidar Sovyetlere!" idi. Göstericiler 400 000’den az değildi. Yalnızca üç küçük grup —"Bund", Kazaklar ve Plehanov yandaşları— "Geçici Hükümete Güven! " sloganını atmaya cüret ettiler; ama onlar- da buna pişman oldular; çünkü bayraklarını indirmek zorunda bırakıldılar.
Partimizin gücünün ve etkisinin ne kadar büyük olduğuna Sovyetler Kongresi kendi gözleriyle kanaat getirdi.
Genel kanaat şuydu ki, 21 Nisan gösterisinden daha muhteşem olan 18 Haziran gösterisi iz bırakmadan geçip gitmeyecektir. Ve gerçekten de iz bırakmadan geçip gitmedi.
"Reç", Sovyetlerin siyaseti kitleler tarafından onaylanmadığı için Hükümetin bileşiminde büyük ihtimalle önemli değişiklikler olacağını ileri sürdü. Ne var ki tam da o gün ordularımız cephede bir saldırı, başarılı bir saldırı başlattılar ve bu bağıntıda "Kara Yüzler" Nevski Bulvarı’nda mitingleri başladı. Bu durum, Bolşeviklerin 18 Haziran gösterisinde kazandığı manevi zaferi yok etti. Bu ayrıca gerek "Reç" gerekse Sosyal-Devrimci ve Menşevik hükümet partilerinin resmi sözcüleri tarafından sözü edilen olası pratik sonuçları da yok etti.
Geçici Hükümet iktidarda kaldı. Başarılı saldırı olgusu, Geçici Hükümet’in kısmi başarıları ve birlikleri Petrograd’dan çekmek için bir dizi tasarı, askerler üzerinde etkisini gösterdi. Bu olgular onları, pasif emperyalizmin aktif emperyalizme dönüşmekte olduğuna ikna etti. Yeni bir fedakârlıklar döneminin başlamış olduğunun farkına vardılar.
Cephe, aktif emperyalizm siyasetine tepkisini, kendi yoluyla gösterdi. Yasaklamalara rağmen, bir dizi alay, hücuma geçilip geçilmeyeceği hakkında oy kullanmaya başladı. Başkomutanlık, Rusya’da hüküm sürmekte olan yeni şartlarda ve savaş hedeflerinin açık olmaması olgusu karşısında, kitleleri gözü kapalı bir şekilde hücuma kaldırmanın olanaksız olduğunu kavramadı. Tahmin ettiğimiz şey oldu: Saldırı başarısızlığa mahkûm oldu.
Haziran’m ikinci yarısı ve Temmuz’un başı saldırı siyasetinin hakimiyetinde geçti. Ölüm cezasının yeniden getirildiği, bir dizi alayın dağıtıldığı, cephedeki askerlerin kötü muamelelere maruz bırakıldığı söylentileri dolaşmaktaydı.
Cepheden gelen delegeler, askerlerin dövüldüğü ve tutuklandığı haberleriyle geldiler. Elbombacılar ve makinalı tüfekçiler alaylarından da benzer raporlar gelmekteydi. Bütün bunlar Petrograd işçi ve askerlerinin yeni bir gösterisi için zemini hazırladı.
Şimdi 3-5 Temmuz olaylarına geliyorum. Her şey 3 Temmuz günü öğleden sonra saat üçte Petrograd Komitesi binasında başladı.
3 Temmuz, saat 15. Partimizin Petrograd Şehir Konferansı toplantıdaydı. Tamamen zararsız bir sorun —yerel seçimler— tartışılmaktaydı. Garnizondaki alaylardan birisinin iki temsilcisi geldi ve gündem dışı olarak, alaylarının "bu akşam eyleme başlama kararı aldığı"nı, "cephede alaylar birbiri ardına dağıtılırken daha fazla sessiz kalmaya dayanamayacaklarını ve gösteriye katılmaya çağırmak üzere "daha şimdiden delegelerini fabrikalara ve askeri birliklere gönderdiklerini" açıkladılar. Buna cevaben, Konferans divanı temsilcisi Volodarski yoldaş, "Partinin eylem yapmama kararı almış olduğunu ve alaydaki Parti üyelerinin Parti kararını çiğnemeye kalkışmamalarını" söyledi.
Saat 16. Petrograd Komitesi, Askeri Örgüt ve Parti Merkez Komitesi, sorunu tartıştıktan sonra, eylem yapılmamasını kararlaştırdı. Bu karar Konferans tarafından onaylandı ve Konferans üyeleri, yoldaşları gösteriden vazgeçmeye ikna etmek için fabrikalara ve alaylara dağıldı.
Saat 17. Taurus Sarayı. Sovyetler’in Merkez Yürütme Komitesi’nin oturumu. Parti Merkez Komitesi’nin direktifi üzerine, Stalin yoldaş, olan şeyler hakkında Merkez Yürütme Komitesi Bürosu’na bir açıklama yapar ve Bolşeviklerin bir gösteriye girişmeme kararı almış olduklarını bildirir.
Saat 19. Petrograd Komitesi binasının önü. Birçok alay bayraklarıyla yaklaşıyor. Şiarları: "Tüm İktidar Sovyetlere! " Petrograd Komitesi binası önünde durup, örgütümüzün üyelerinin "birkaç kelime söylemesi" ni rica ederler. İki Bolşevik konuşmacı, Laşeviç ve Kurayev, mevcut siyasi durumu anlatıp, gösteriden vazgeçme yönünde çağrıda bulunurlar.
Bunlar "İn aşağı!" çığlıklarıyla karşılanırlar. Bunun üzerine örgütümüz üyeleri, askerlerden isteklerini Sovyetler’ in Merkez Yürütme Komitesi’ne götürecek bir delegasyon seçmelerini ve sonra da alaylarına dağılmalarını teklif eder.
Bu teklif, sağır edici bir alkışla karşılanır. Bando, "Marseillaise" i çalmaktadır... Bu sırada Kadetlerin hükümetten istifa etmiş oldukları haberi şimşek hızıyla tüm Petrograd’ı dolaşmakta ve işçileri huzursuzlandırmaktadır. Askerlerin arkasından, işçi sıraları gözükür. Onların sloganları askerlerinkinin aynısıdır. Askerler ve işçiler, Taurus Sarayı’na yürürler.
Saat 21. Petrograd Komitesi’nde. Fabrikalardan birbiri ardına delegeler gelir. Bunların -hepsi Parti örgütlerimizin devreye girip gösterinin yönetimini kendi ellerine almasını istemektedirler. Yoksa "kan dökülecek"tir. Fabrikalardan ve işletmelerden delegeler seçilmesini, göstericilerin isteklerini Sovyetler’in Merkez Yürütme. Komitesi’ne iletmelerini ve kitlelerin, delegelerin raporlar mı dinledikten sonra, barışçıl bir şekilde dağılmalarını teklif eden sesler yükselir.
Saat 22. Taurus Sarayı. Petrograd İşçi ve Asker Temsilcileri Sovyeti’nin İşçi Seksiyonu toplantısı. İşçilerin, gösterilerin zaten başlamış olduğunu rapor etmeleri üzerine, Seksiyonun çoğunluğu, aşırılıkları önlemek ve ona barışçıl ve örgütlü bir karakter vermek için gösteriye katılmaya karar verir. Bu kararı benimsemeyen azınlık, toplantıyı terkeder. Çoğunluk, biraz evvel alınmış olan kararı yürütmek üzere bir büro seçer.
Saat 23. Partimizin Merkez Komitesi ve Petrograd Komitesi, toplantı yerlerini, göstericilerin akşam saatlerinden beri aktıkları Taurus Sarayı’na taşırlar. Semtlerden ajitatörler ve fabrikalardan temsilciler gelir. Partimizin Merkez Komitesi, Petrograd Komitesi, Askeri Örgüt ve "Ara Grup" Komitesi temsilcileri ve Petrograd Sovyeti İşçi Seksiyonu’ nun temsilcileri bir toplantı yaparlar. Semtlerden gelen raporlar şunları açıkça göstermektedir:
1 — İşçi ve askerlerin ertesi gün gösteri yapmaktan alıkoymak mümkün değildir;
2 — göstericilerin, yalnız kendilerini savunmak amacıyla, Nevski Bulvarı’ndan gelebilecek kışkırtıcı silahlı saldırılara karşı etkin bir garanti olarak silah taşıyacaklardır.
"Silahlı insanlara ateş açmak pek o kadar kolay değildir."
Toplantı, devrimci-işçi ve asker kitleleri "Tüm İktidar Sovyetlere!" sloganı altında gösteri yaparken, proletarya partisinin hareketten elini çekme ve uzak durma hakkının hiç olmadığına; kitleleri orta yerde bırakamayacağina, bilakis kendiliğinden harekete bilinçli ve örgütlü bir karakter kazandırmak için kitlelerle birlikte olmak zorunda olduğuna karar verir. Toplantı, işçilere ve askerlere, askeri birliklerden ve fabrikalardan delegeler seçip, bunlar aracılığıyla Sovyetler’in Yürütme Komitesi’ne isteklerini bildirmelerini tavsiye etmeyi kararlaştırır. Bu karar doğrultusunda, bir "örgütlü ve barışçıl gösteri!" çağrısı yazılır. l54l Gece yarısı. Putilov işletmelerinden 30 000’den fazla işçi, Taurus Sarayı’nı gelirler. Bayraklar. Şiarları: "Tüm İktidar Sovyetlere!" Delegeler seçilir. Delegeler Putilov işçilerinin taleplerini Yürütme Komitesi’ne bildirirler. Taurus Sarayı’nın önünde toplanmış bulunan askerler ve işçiler dağılmaya başlar.
4 Temmuz. Öğleden önce. İşçi ve asker korteji. Bayraklar.Bolşevik sloganlar. Kortej Taurus Sarayı’na doğru yürüyor.
Kortejin sonunda Kronstadt’tan binlerce denizci. Burjuva gazetelerine göre ("Birjovka"), göstericilerin sayısı en az 400 000’i bulmaktadır. Sokaklarda şenlik. Çevre sakinleri dostça alkışlarla göstericileri selamlamaktadır. Öğleye doğru taşkınlıklar başlar. Burjuva semtlerinden karanlık unsurlar kışkırtıcı ateş açarak işçilerin gösterisine kara bir gölge düşürürler. İlk ateşi gösterinin düşmanlarının açtığını "Birjeviye Vyedomosti" bile inkar etmeye kalkışmamıştır.
"öğleyin tam saat 14’te", diye yazıyor (4 Temmuz, akşam baskısı), "Sadovaya ile Nevski Bulvarı köşesinde, silahlı göstericiler sıralar halinde geçerken ve kalabalık bir halk kitlesi sessizce bunları izlerken, Sadovaya’nın sağ tarafından bir el ateş edildi ve bundan sonra yaylım ateşi başladı."
Ateşi ilk başlatanın göstericiler değil, "kimliği meçhul kişiler" olduğu, göstericilerin ateş açmayıp, bilakis göstericilere ateş açıldığı açıktır.
Ateş açmalar eş zamanlı olarak şehrin burjuva semtlerinin birçok , yerinde başladı. Provokatörler uyumuyorlardı.
Yine de göstericiler gerekli kendini savunmanın'ötesine gitmediler.
Kesinlikle ne bir komplo ne de bir ayaklanma belirtisi vardı. Ellerindeki muazzam silahlı güçle göstericiler yalnızca tek tek binaları değil, bütün şehri kolayca ele geçirebilecekleri halde, hiçbir hükümet ya da kamu binası işgal edilmedi, hatta böyle bir girişimde bile bulunulmadı.
Saat 20. Taurus Sarayı. Parti Merkez Komitesi, "Ara Grup" ve Partimizin diğer örgütlerinin toplantısı. Devrimci işçi ve askerler isteklerini göstermiş olduklarına göre, artık eylemi' durdurmak gerektiği kararma varıldı. Bu doğrultuda bir çağrı yazıldı. "Gösteri bitmiştir... Parolamız: Metanet, sebat, sükunet" (bkz. "Listok Pravdi"deki[55i çağrı).
"Pravda"ya gönderilen bu çağrının 5 Temmuz’da çıkması mümkün olmadı, çünkü "Pravda" bürosu askeri öğrenciler ve gizli servis ajanları tarafından tahrip edilmişti.
Saat 22-23 arası. Taurus Sarayı. Sovyetler’in Merkez Yürütme Komitesi’nin oturumu. İktidar sorunu üzerine tartışma.
Kadetlerin Hükümetten istifasından sonra Sosyal-Devrimcilerin ve Menşeviklerin durumu özellikle kritik bir hale gelmiştir: Burjuvazi ile bir bloka "ihtiyaçları" vardır ama bir blok kurma olanağı yoktur, çünkü burjuvazi artık bunlarla hiçbir anlaşma yapmak istememektedir. Kadetlerle bir blok kurma fikri bozguna uğramıştır. Bundan dolayı iktidarın Sovyetler tarafından ele geçirilmesi sorunu bütün şiddetiyle ortaya çıkmaktadır.
Üstelik cephemizin Almanlar tarafından yarıldığı hakkında söylentiler var; bu söylentiler henüz doğrulanmamıştır fakat huzursuzluğa neden olmaktadırlar.
Ayrıca, Lenin yoldaşa karşı çok-çirkin iftiralar içeren bir demecin yarın basında çıkacağı söylentileri var.
Sovyetler’in Merkez Yürütme Komitesi (Volhinya Alayının) askerlerini Taurus Sarayı’nı korumaları için göreve çağırır — kime karşı? Öğrenildiğine göre, güya Yürütme Komitesi’ni "tutuklamak" ve "iktidarı gaspetmek" için saraya gelmiş olan Bolşeviklere karşı. Bunlar, Sovyetlerin güçlendirilmesini ve ülkedeki tüm iktidarın bunlara geçmesini savunan Bolşevikler için söylenmektedir!
Sabaha karşı saat 2-3 arası. Sovyetler’in Merkez Yürütme Komitesi iktidarı üstlenmez. "Sosyalist" Bakanlara, yeni bir hükümet kurulması ve en azından birkaç burjuvanın bu hükümete alınması direktifini verir. Bakanlar, "anarşiyle savaşmak" üzere olağanüstü yetkilerle donatılırlar. Mesele açıktır: Şimdiye kadar gücünü burjuvaziyle şu ya da bu "kombinezonlardan" alan Merkez Yürütme Komitesi, özellikle korktuğu, burjuvaziyle kesin bir bozuşma zorunluluğuyla karşı karşıya gelince, burjuvaziyle birleşmek ve silahlarını devrimci işçi ve askerlere karşı çevirmek için, işçiler ve Bolşeviklerle kesin bir şekilde bozuşarak cevap veriyor.
Böylece devrime karşı bir kampanya açılmış oluyor.
Sosyal-Devrimciler ve Menşevikler, karşı-devrimi sevindirmek için, devrime ateş açıyorlar...
5 Temmuz. Gazeteler (özellikle "Jivoye Slovo"I3®], içinde Lenin yoldaşa karşı çok çirkin iftiralar bulunan bir yazı yayınlarlar. "Pravda" çıkmaz, çünkü 4 Temmuz gecesi tahrip edilmiştir. Kadetlerle bir blok arayan "sosyalist" Bakanların diktatörlüğü kurulur. İktidarı almak istememiş olan Menşevikler ve Sosyal-Devrimciler, Bolşeviklerle hesaplaşmak amacıyla şimdi (kısa bir dönem için) iktidarı ele alırlar...
Caddelerde, cepheden gelmiş askeri birlikler görünürler.
Askeri öğrenciler ve karşı-devrimci çeteler, yakıp yıkma, arama yapma ve hmç alma eylemlerine girişirler. Aleksinski, Pankratov ve Pereverzev tarafından sahneye konulan Lenin’e ve Bolşevikler'e karşı cadı avı, karşı-devrim tarafından sonuna kadar kullanılır. Karşı-devrim her geçen saat hız kazanır. Diktatörlüğün merkezi, ordu kurmayıdır.
Gizli servis ajanları, askeri öğrenciler ve Kazaklar gemi azıya alırlar. Tutuklamalar ve tartaklamalar. Sovyetler’in Merkez Yürütme Komitesi’nin Bolşevik işçilere ve askerlere karşı açık saldırısı, karşı-devrim güçlerinin iplerini koparmalarına yol açar...
Aleksinski ve şürekâsının iftiralarına karşı Partimizin Merkez Komitesi, "İftiracıları Yargılayın!" I57! başlıklı bir bildiri yayınlar. Merkez Komitesi’nin grev ve gösterinin iptal edilmesi çağrısı, ("Pravda" tahrip edilmiş olduğundan dolayı, "Pravda"da çıkamamıştı) özel bir bildiri olarak yayınlanır.
Diğer "sosyalist" partilerin böyle herhangi bir çağrılarının olmayışı çok çarpıcıdır. Bolşevikler tek başlarınadır.
Onlara karşı —Suvorin ve Milyukov’dan, Dan ve Çernov’a kadar— Bolşeviklerin Sağındaki bütün unsurlar el altından birleşmişlerdir.
6 Temmuz. Köprüler atılmıştır. Cellat Mazurenko’nun karma müfrezesi görev başındadır. Sokaklarda askeriye, karşı gelenleri ezmektedir. Fiilen sıkıyönetim hali vardır. "Şüpheliler " tutuklanmakta ve askeri merkeze götürülmektedir.
İşçiler, askerler ve denizciler silahsızlandırılmaktadır. Petrograd, askeriyenin keyfine terkedilmiştir. "İktidardakiler" her ne kadar sözümona bir "çatışma" başlatmayı istemiş olsalar da, işçiler ve askerler provokasyona gelmez ve "çatışmayı kabul etmezler". Peter-Paul Kalesi, kapılarını silahsızlandırıcılara açar. Petrograd Komitesi’nin binaları karma müfreze tarafmdan işgal edilir. İşçi semtlerinde aramalar yapılıp silahlara el konulmaktadır. Tsereteli’nin 11 Haziran’da, ilk başta çekinerek formüle edilen işçilerin ve askerlerin silahsızlandırılması fikri, şimdi hayata geçirilmektedir.
İşçiler buruklukla onu "Silahsızlandırma Bakanı" diye adlandırırlar...
"Trud" basımevi tahrip edilmiştir. "Listok Pravdi" yayınlanır. Bir işçi, Voyinov, "Listok"u dağıtırken öldürülür...
Burjuva' basını bütün çekingenliğini üstünden atar; Lenin yoldaşa karşı iftiraları gerçekmiş gibi gösterir ve devrime yönelttiği saldırılarını artık yalnızca Bolşeviklerle sınırlamaz, fakat bunu Sovyetlere, Menşeviklere, Sosyal-Devrimcilere kadar genişletir.
Bolşeviklere ihanet etmekle, Sosyal-Devrimciler ve Menşeviklerin kendilerine ihanet etmiş oldukları; karşı-devrimin güçlerini salıvererek ve onları başıboş bırakarak devrime ihanet ettikleri açık bir hale gelmiştir. Karşı-devrimci diktatörlüğün özgürlüğe karşı cephe gerisinde ve cephede yürüttüğü kampanya tam yol ilerlemektedir. Daha dün devrimci Rusya’ya kusur bulan Kadet ve Müttefik basının şimdi aniden hoşnut görünmesi olgusundan, bastırma "işine" Rus ve Müttefik parâ babalarıyla birlikte giriştikleri sonucuna varılabilir.
RSDİP (BOLŞEVİK) VI. KONGRESİNDE KONUŞMALAR
26 Temmuz — 3 Ağustos 1917
Works, Vol. 3, March - October, 1917