BOLŞEVİZM TARİHİNİN ANA AŞAMALARI
Lenin
Devrimin hazırlanış yılları (1903-1905).
Büyük fırtınanın yaklaştığı her yerde hissedildi. Bütün sınıflar kaynaşma ve hazırlık içindeydi. Yurt dışında siyasi sürgünlerin basını, devrimin teorik yönlerinde bütün temel sorunlarını tartışıyordu. Üç ana sınıfın, başlıca üç siyasi akımın temsilcileri, liberal-burjuva, "sosyal-demokrat" ya da "devrimci-sosyalist" maskesi arkasında gizlenen küçük-burjuva demokrat , ve devrimci proleterler – program ve taktikler konusunda amansız bir mücadele vererek, yaklaşmakta olan açık sınıf mücadelesine hazırlandılar.
Yığınların, uğrunda elde silah savaştıkları 1905-1907 ve 1917-1920 yıllarının bütün sorunları o dönemin basınında gelişmemiş biçimiyle incelenebilir ve incelenmelidir. Bu üç temel akım arasında, şüphesizki, orta yolda, geçiş halinde yada yarı gönüllü bir sürü biçimlenmelerde vardı. Gerçek sınıfsal yapıda olan ideolojik ve siyasi akımlar, basın organlarında, partilerde, hiziplerde, ve gruplarda ki mücadelede netleşti demek daha doğru olur; sınıflar, yakşlaşan savaşlar için gerekli olan ideolojik ve siyasi silahları yaratıyorlardı.
Devrim yılları (1905-1907).
Bütün sınıflar açığa , ortaya çıktılar. Bütün program ve taktiksel görüşler, yığınların eylemiyle deneyden geçiriliyordu. Boyutları ve yoğunluğuyla, grev mücadelesinin, dünyanın hiç bir yerinde benzeri yoktu. Ekonomik grev siyasi greve ve devamında ayaklanmaya dönüştü. Önder olarak proletarya ile kararsız ve dengesiz köylülük arasındaki ilişkiler pratikte denendi. Sovyet örgüt biçimi, mücadelenin kendiliğinden gelişmesi sırasında ortaya çıktı. Sovyetlerin önemi üzerine o dönemdeki tartışmalar, 1917-1920 yıllarının büyük mücadelesini öngörmüştü..
Parlamenter mücadele biçimi ile parlamento-dışı mücadele biçiminin, parlamentonun boykotu taktiği ile parlamentoya katılma taktiğinin, legal ve illegal mücadele biçimlerinin değişimle birbirini izlemesi ve aynı şekilde aralarındaki karşılıklı ilişkiler ve bağlar- bütün bunlar, olağanüstü zengin bir içeriğe damgasını vurdu. Yığınlara ve önderlere, sınıflara ve partilere olduğu gibi– siyasi bilimin temel ilkelerini öğretme anlamında, bu dönemin her bir ayı, "barışçıl"ve"anayasal" gelişmedeki (eğitimde) bir yıla eşitdi. Eğer 1905'in "genel provası olmasaydı", 1917 Ekim Devriminin zaferi imkansız olurdu.
Bütün sınıflar açığa , ortaya çıktılar. Bütün program ve taktiksel görüşler, yığınların eylemiyle deneyden geçiriliyordu. Boyutları ve yoğunluğuyla, grev mücadelesinin, dünyanın hiç bir yerinde benzeri yoktu. Ekonomik grev siyasi greve ve devamında ayaklanmaya dönüştü. Önder olarak proletarya ile kararsız ve dengesiz köylülük arasındaki ilişkiler pratikte denendi. Sovyet örgüt biçimi, mücadelenin kendiliğinden gelişmesi sırasında ortaya çıktı. Sovyetlerin önemi üzerine o dönemdeki tartışmalar, 1917-1920 yıllarının büyük mücadelesini öngörmüştü..
Parlamenter mücadele biçimi ile parlamento-dışı mücadele biçiminin, parlamentonun boykotu taktiği ile parlamentoya katılma taktiğinin, legal ve illegal mücadele biçimlerinin değişimle birbirini izlemesi ve aynı şekilde aralarındaki karşılıklı ilişkiler ve bağlar- bütün bunlar, olağanüstü zengin bir içeriğe damgasını vurdu. Yığınlara ve önderlere, sınıflara ve partilere olduğu gibi– siyasi bilimin temel ilkelerini öğretme anlamında, bu dönemin her bir ayı, "barışçıl"ve"anayasal" gelişmedeki (eğitimde) bir yıla eşitdi. Eğer 1905'in "genel provası olmasaydı", 1917 Ekim Devriminin zaferi imkansız olurdu.
(1907-1910) Gericilik yılları.
Çarlık zafer kazanmıştı. Bütün devrimci ve muhalefet partileri ezilmişti. Bunalım, moral bozukluğu, bölünmeler, uyumsuzluk, ihanet, porno siyasetin yerini aldı. Felsefi idealizme doğru giderek artan bir sürüklenme; gizemcilik-mistiklik, karşı-devrimci duyguların özel kıyafeti (maskesi) oldu. Buna rağmen, bu büyük yenilgi aynı zamanda, devrimci partilere ve devrimci sınıfa, gerçek ve çok faydalı bir ders, tarihi diyalektik dersi, siyasi mücadeleyi anlama dersi, ve mücadele yürütme sanat ve bilimi dersini verdi. İnsan dostlarının kimler olduğunu, (onlara) ihtiyacı olduğunda anlar.. Yenilen ordular , derslerini öğrenirler.
Muzaffer Çarlık, Rusya'nın burjuva-öncesi ataerkil yaşam biçimininin kalıntılarını yok etmeyi hızlandırmak zorunda kaldı. Ülkenin burjuva çizgisinde gelişmesi hızla devam etti. Sınıf ayırımlarının dışında ya da üstünde kalan hayaller, kapitalizmden kaçınılabilme olasılığı hayali, rüzgarlara serpildi (yok oldu). Sınıf savaşı oldukça yeni ve daha belirgin bir biçimde kendini gösterdi.
Devrimci partiler, eğitimlerini tamamlamak zorundaydılar. Onlar nasıl saldırılacağını öğreniyorlardı. Artık bu bilginin, başka bir bilgiyle, en düzenli bir şekilde nasıl geri çekilmeli bilgisiyle tamamlanması (bütünleştirilmesi) gerektiğini kavramak zorundaydılar. Hem saldırı, hem de düzgün bir şekilde geri çekilmeyi öğrenmeden zaferin olanaksız olduğunu anlamak zorundaydılar - ve bunu devrimci sınıf, acı tecrübeyle anlamayı öğrenir."Yenilgiye uğramış tüm muhalefet partileri ve devrimci partiler arasında Bolşevikler, en düzenli geri çekilmeyi yaşama geçirdiler. Bolşeviklerin 'ordu'su en az kayıp verdi, çekirdeği en iyi korundu. En az (derinlik ve iyileştirilebilirlik açısından) bölündüler, en az moral bozukluğu Bolşevik lerde oldu. En geniş çapta, en doğru ve enerjik biçimde çalışma ya yeniden başlamak için en iyi kondisyonda Bolşevikler oldular. Bolşevikler bunu ancak şu yüzden elde edebildiler: Geri çekilme gerekliliğini, nasıl geri çekilineceğini bilme gerekliliğini ve en gerici parlamentolarda, en gerici sendikalarda, kooperatiflerde, sosyal sigorta derneklerinde ve benzeri örgütlerde legal olarak nasıl çalışılacağını öğrenmenin mutlak gerekliliğini anlamak istemeyen devrimci lafazanları acımasızca teşhir ettiler ve aralarından attılar."
Canlanma yılları (1910-1914).
Başlangıçta ilerleme inanılmayacak kadar yavaşdı, sonra, 1912'de, Lena olaylarını takiben, oldukça daha hızlıydı. Görülmedik güçlüklerin üstesinden gelen Bolşevikler, 1905'ten sonra bütün burjuvazi tarafından, şçi sınıfı saflarında burjuvazinin ajanı oldukları anlaşılmış olan ve bu nedenle de burjuvazi tarafından, bolşeviklere karşı, türlü yollarla desteklenen menşevikleri püskürttüler .
Ancak, bolşevikler, söz ettikleri, illegal çalışmaları "legal olanaklardan" yararlanma ile birleştiren doğru taktikleri takip etmeselerdi, bunu başaramazlardı. En gerici Duma seçimlerinde, bolşevikler, işçi meclisinin tüm desteğini kazandılar.
Başlangıçta ilerleme inanılmayacak kadar yavaşdı, sonra, 1912'de, Lena olaylarını takiben, oldukça daha hızlıydı. Görülmedik güçlüklerin üstesinden gelen Bolşevikler, 1905'ten sonra bütün burjuvazi tarafından, şçi sınıfı saflarında burjuvazinin ajanı oldukları anlaşılmış olan ve bu nedenle de burjuvazi tarafından, bolşeviklere karşı, türlü yollarla desteklenen menşevikleri püskürttüler .
Ancak, bolşevikler, söz ettikleri, illegal çalışmaları "legal olanaklardan" yararlanma ile birleştiren doğru taktikleri takip etmeselerdi, bunu başaramazlardı. En gerici Duma seçimlerinde, bolşevikler, işçi meclisinin tüm desteğini kazandılar.
Birinci Emperyalist Dünya Savaşı (1914-1917).
Aşırı gerici bir 'parlamento'suyla legal parlamentarizm, Bolşeviklere, devrimci proletaryanın partisine en yararlı hizmette bulundu.
Bolşevik milletvekilleri, Sibirya ya sürgün edildi .Sosyal-emperyalizmin, sosyal-şovenizmin, "sosyal-yurtseverlik", tutarlı ve tutarsız enternasyonalizm, pasifizm, pasifist hayallerin devrimci reddinin bütün varyasyonları "Göçmen basını"nda bütünüyle ifadesini buldu.
Rus sosyalist hareketindeki "hizipler"in bolluğuna ve bunların kendi aralarındaki amansız mücadeleye kibirle ve aşağılayarak burun kaldıran II. Enternasyonalin ahmak bilgeleri ve kocakarıları - savaş ileri ülkelerde onları övdükleri "legalite" den yoksun ettiği zaman- Rus devrimcilerin İsviçre ve diğer bir sürü ülkelerde yaptıkları gibi özgür (illegal) görüş alışverişi ve böylesine özgür (illegal) görüşlerin gelişimi olasılığını görememişler ve organize edememişlerdi. İşte bu yüzden, bütün ülkelerin açık sosyal-yurtseverleri ve "kautskicileri", proletaryanın en büyük hainleri olduklarını isbat etmişlerdir. Bolşeviklerin 1917-1920'de başarıya ulaşabilmelerinin temel nedenlerinden birisi, 1914'ün sonundan bu yana sosyal-şovenizmin ve "kautskiciliğin" temelsizliğini ve iğrençliğini (Fransa'da Longuetisme , İngiltere'de Bağımsız İşçi Partisi'nin ,fabianların görüşleri ile İtalya'da Turati'nin tutumu vb. ) acımasız bir şekilde teşhir etmesi, yığınların daha sonra, kendi tecrübeleriyle gittikçe bolşevik görüşlerinin doğruluğuna ikna olmasıdır.
Aşırı gerici bir 'parlamento'suyla legal parlamentarizm, Bolşeviklere, devrimci proletaryanın partisine en yararlı hizmette bulundu.
Bolşevik milletvekilleri, Sibirya ya sürgün edildi .Sosyal-emperyalizmin, sosyal-şovenizmin, "sosyal-yurtseverlik", tutarlı ve tutarsız enternasyonalizm, pasifizm, pasifist hayallerin devrimci reddinin bütün varyasyonları "Göçmen basını"nda bütünüyle ifadesini buldu.
Rus sosyalist hareketindeki "hizipler"in bolluğuna ve bunların kendi aralarındaki amansız mücadeleye kibirle ve aşağılayarak burun kaldıran II. Enternasyonalin ahmak bilgeleri ve kocakarıları - savaş ileri ülkelerde onları övdükleri "legalite" den yoksun ettiği zaman- Rus devrimcilerin İsviçre ve diğer bir sürü ülkelerde yaptıkları gibi özgür (illegal) görüş alışverişi ve böylesine özgür (illegal) görüşlerin gelişimi olasılığını görememişler ve organize edememişlerdi. İşte bu yüzden, bütün ülkelerin açık sosyal-yurtseverleri ve "kautskicileri", proletaryanın en büyük hainleri olduklarını isbat etmişlerdir. Bolşeviklerin 1917-1920'de başarıya ulaşabilmelerinin temel nedenlerinden birisi, 1914'ün sonundan bu yana sosyal-şovenizmin ve "kautskiciliğin" temelsizliğini ve iğrençliğini (Fransa'da Longuetisme , İngiltere'de Bağımsız İşçi Partisi'nin ,fabianların görüşleri ile İtalya'da Turati'nin tutumu vb. ) acımasız bir şekilde teşhir etmesi, yığınların daha sonra, kendi tecrübeleriyle gittikçe bolşevik görüşlerinin doğruluğuna ikna olmasıdır.
İkinci Rus Devrimi (1917 Şubatından Ekime).
Cefalı savaşın darbeleri ve zorluklarının katkısı ile, Çarlığın bunaklığı ve yok olma yolunda eskimesi, büyük bir tahrip gücünün çarlığa karşı yönlenmesini sağlamıştı. Rusya, birkaç gün içinde savaş koşulları altında dünyanın bütün diğer ülkelerinden daha özgür bir burjuva demokratik cumhuriyete dönüştü, ayni tamamen parlamenter cumhuriyetlerde olduğu gibi, muhalefet partileri ve devrimci partilerin önderleri, hükümeti kurma işine giriştiler; en gericisi olsa bile, parlamentoda muhalefet partisi önderi olması gerçeği, onun gelecek devrimdeki rolünü hızlandırdı.
Cefalı savaşın darbeleri ve zorluklarının katkısı ile, Çarlığın bunaklığı ve yok olma yolunda eskimesi, büyük bir tahrip gücünün çarlığa karşı yönlenmesini sağlamıştı. Rusya, birkaç gün içinde savaş koşulları altında dünyanın bütün diğer ülkelerinden daha özgür bir burjuva demokratik cumhuriyete dönüştü, ayni tamamen parlamenter cumhuriyetlerde olduğu gibi, muhalefet partileri ve devrimci partilerin önderleri, hükümeti kurma işine giriştiler; en gericisi olsa bile, parlamentoda muhalefet partisi önderi olması gerçeği, onun gelecek devrimdeki rolünü hızlandırdı.
Birkaç hafta içinde menşevikler ve "devrimci-sosyalistler", bütün yöntemleri ve tavırları, II. Enternasyonalin Avrupalı kahramanlarının,papazların ların ve öteki ayak takımının iddialarını ve safsatalarını benimsediler.
Şimdi Scheidemann'lar ve Noske'ler hakkında, Kautksy'ler ve Hilferding'ler, Renner'ler ve Austerlitz'ler, Otto Bauer'ler ve Fritz Adler'ler, Turati'ler ve Longuet'ler hakkında, fabianlar ve İngiliz Bağımsız İşçi Partisi önderleri hakkında okuduğumuz her şey,- bize, usandırıcı bir tekrar, bilinen eski nakaratların yinelenmesi gibi gelmektedir (ve gerçekte öyledir). Biz bütün bunlara, menşevikler konusunda zaten şahit olmuştuk. Tarihin kaçınılmazlığı olarak geri kalmış bir ülkenin oportünistleri, gelişmiş birçok ülkenin oportünist öncüleri haline geldiler.
Şimdi Scheidemann'lar ve Noske'ler hakkında, Kautksy'ler ve Hilferding'ler, Renner'ler ve Austerlitz'ler, Otto Bauer'ler ve Fritz Adler'ler, Turati'ler ve Longuet'ler hakkında, fabianlar ve İngiliz Bağımsız İşçi Partisi önderleri hakkında okuduğumuz her şey,- bize, usandırıcı bir tekrar, bilinen eski nakaratların yinelenmesi gibi gelmektedir (ve gerçekte öyledir). Biz bütün bunlara, menşevikler konusunda zaten şahit olmuştuk. Tarihin kaçınılmazlığı olarak geri kalmış bir ülkenin oportünistleri, gelişmiş birçok ülkenin oportünist öncüleri haline geldiler.
Eğer II. Enternasyonal kahramanları bütünüyle iflas ettilerse, sovyetler ve sovyet iktidarınınönemi ve rolü konusunda kendilerini rezil ettilerse; II. Enternasyonalden ayrılmış olan çok önemli üç partinin (Almanya Bağımsız Sosyal-Demokrat Partisi, Fransa'da Longuetiste Parti ve İngiltere'de Bağımsız İşçi Partisi) kendilerini rezil ettiler ve bu sorun içinde çok etkili bir biçimde takıldılarsa; eğer hepsi kendilerini (1848'de kendisine "sosyal-demokrat" adını takan küçük-burjuvazi ruhuyla) küçük burjuva önyargılarına köleleştirdilerse - o zaman bizim söyleyeceğimiz, bunları, bizim daha önce menşevikler örneğinde yaşamış olduğumuzdur.
Tarih yazacaktırki, sovyetler Rusya'da 1905'te var olmuştur, sovyetlerin rolünü ve önemini anlayamadıkları için iflas eden menşevikler tarafından 1917 Şubatın dan Ekime kadar yanlış kullanıma dönüştürüldü; şimdi, sovyet iktidarı fikri bütün ülkelerde yükseldi, ve bütün ülkelerin proletaryası arasında büyük bir hızla yayılıyor. Bizim menşevikler gibi sovyetlerin rolünü ve önemini anlayamayan II. Enternasyonalin eski kahramanları her yerde iflas ediyorlar.
Tecrübe kanıtlamıştır ki, proleter devriminin çok önemli bazı sorunlarında, bütün ülkeler kaçınılmaz olarak Rusya'nın yaptığını yapmak zorunda kalacaklar.
Tarih yazacaktırki, sovyetler Rusya'da 1905'te var olmuştur, sovyetlerin rolünü ve önemini anlayamadıkları için iflas eden menşevikler tarafından 1917 Şubatın dan Ekime kadar yanlış kullanıma dönüştürüldü; şimdi, sovyet iktidarı fikri bütün ülkelerde yükseldi, ve bütün ülkelerin proletaryası arasında büyük bir hızla yayılıyor. Bizim menşevikler gibi sovyetlerin rolünü ve önemini anlayamayan II. Enternasyonalin eski kahramanları her yerde iflas ediyorlar.
Tecrübe kanıtlamıştır ki, proleter devriminin çok önemli bazı sorunlarında, bütün ülkeler kaçınılmaz olarak Rusya'nın yaptığını yapmak zorunda kalacaklar.
Bugün Avrupa ve Amerika'da karşılaşacağımız görüşlerin tersine, Bolşevikler, parlamenter mücadeleye ve (gerçekte) burjuva cumhuriyetine ve menşeviklere karşı zafere ulaşan mücadelelerine büyük bir ihtiyatla başladılar; ve bu mücadele için hazırlıklar hiç bir şekilde basit değildi. Sözü geçen bu dönemin başlangıcında, hükümetin devrilmesi çağrısında bulunmadık, ama sovyetlerin kompozisyonunda ve düşünce yapısında önceden değişiklikler olmadıkça, hükümeti devirmenin olanaksız olduğunu açıkladık. Burjuva parlamentosunun, kurucu meclisin boykotunu ilan etmedik -1917 Nisan Parti Konferansını takiben, parti adına resmi açıklamalar yapmaya başladığında- kurucu meclisli bir burjuva cumhuriyetinin, kurucu meclissiz bir burjuva cumhuriyetinden daha iyi olduğunu; ama "işçi ve köylülerin" cumhuriyetinin, sovyet cumhuriyetinin her türlü burjuva demokratik parlamenter cumhuriyetten daha iyi olacağını söyledik. Eğer böylesine detaylı-eksiksiz, dikkatli-tedbirli ve uzun süreli hazırlığımız olmasaydı, Ekim 1917 de, ne zaferi kazanabilir, ne de zaferi sağlamlaştırabilirdik.
Çeviri
Erdoğan A
Kaynak
The Principal Stages in the History of Bolshevism