Ekonomi Politik
P. Nikitin Ekonomi Politik
İ Ç İ N D E K İ L E R
Üretici güçler ve üretim ilişkileri
Toplumsal gelişmenin ekonomik yasaları
Ekonomi politiğin tanımı
KAPİTALİZM-ÖNCESİ ÜRETİM TARZLARI
1. İlkel komünal üretirn tarzı 2. Köleci üretim tarzı 3. Feodal üretim tarzı 4. Feodalizmin dağılması ve ortadan kalkması.
Feodal düzenin bağrında kapitalist ilişkilerin doğuşu Feodal düzenin bağrında kapitalist ilişkilerin doğuşu Feodal düzenin bağrında kapitalist ilişkilerin doğuşu
A. — T E K E L - Ö N C E S İ K A P İ T A L İ Z M
META ÜRETİMİ, META VE PARA
1. Meta üretimin genel niteliği
Meta üretimi kavramı
Meta üretimi. Meta üretiminin ortaya çıkış koşulları
Basit meta üretimi ve kapitalist meta üretimi
2. Meta ve emek, metaların yaratıcısı
Metaın kullanım değeri ve değeri
Somut emek ve soyut emek
Özel emek ve toplumsal emek
Meta değerinin büyüklüğü
3. Değişimin ve değerin şekillerinin gelişmesi
Değerin ifade şekli, değişim-değeri
Değerin basit şekli
Değerin tam ya da gelişmiş şekli
Değerin genel şekli
Değerin para şekli
4. Para Para, niteliği ve görevleri
Altın ve kağıt para, enfasyon
Kredi para
5. Değer yasası meta üretiminin ekonomik yasası
Üretimde rekabet ve anarşi
Değer yasası
Metaın fetiş niteliği
SERMAYE VE ARTI-DEĞER,KAPİTALİST DÜZENDE ÜCRET
1. Sermayenin ilkel birikimi
KapitaIizmin ortaya çıkış koşulları
Üretim araçlarıyla üreticiler arasında ayrılma.
Zenginliklerin bir azınlık elinde birikmesi
2. Paranın sermayeye dönüşmesi
Sermayenin genel formülü
Meta olarak işgücü değeri ve kullanım-değeri
3. Artı-değer üretimi, kapitalist sömürü
Kapitalist düzende iş sürecinin özellikleri
Değerin büyümesi süreci. Kapitalist sömürü
Gerekli ve ek-emek süreci
Burjuva toplumunun sınıf yapısı
4. Sermaye ve onun bileşenleri
Üretimin toplumsal ilişkisi olarak sermaye
Değişmeyen sermaya ve değişen sermaye
Sabit sermaye ve döner sermaye
Artı-değerin kitlesi ve oranı
5. İşçi sınıfının sömürülme derecesini yükseltmek için iki yol
Mutlak artı-değer
Nispi artı-değer
Ek artı-değer
Sanayide kapitalist gelişmenin üç aşaması
Kapitalizmin temel çelişkisi
6. Kapitalist düzende ücret
Ücret nedir?
Ücret şekilleri Nominal ücret ve gerçek (reel) ücret Ücretlerin artırılması için işçi sınıfının yürüttüğü mücadele
SERMAYE BİRİKİMİ VE PROLETARYANIN DURUMUNUN KÖTÜLEŞMESİ
1. Sermaye birikimi ve işsiz ordusunun meydana gelmesi
Yeniden-üretim ve sermaye birikimi
Sermayenin organik bileşimi
Yedek sanayi ordusu ve bu ordunun şekilleri
Malthus'un insandan-kaçış (misantropique) "teori"si
2. Kapitalist birikimin genel yasası
Kapitalist birikimin genel yasası nedir?
Proletaryanın durumunun nispi ve mutlak kötüleşmesi
Kapitalist birikimin tarihi eğilimi
ARTI-DEĞERİN KÂRA DÖNÜŞMESİ VE ÇEŞİTLİ SÖMÜRÜCÜ GRUPLAR ARASINDA
DAĞILIMI
1. Sermayenin farklı şekillere girmesi
Sermaye hareketi
Çeşitli sermaye şekilleri ve kapitalist gruplar
2. Ortalama kâr ve kâr oranı
Üretim giderleri ve kâr
Ortalama kâr oranının oluşumu ve üretim fiyatı
Kâr oranının düşme eğilimi
3. Ticari kâr
Sanayi sermayesi ve ticari sermaye
Ticari kârın kaynağı
Dolaşım harcamaları
Kapitalist ticaretin şekilleri. Dış ticaret
4. İkraz sermayesi. Hisse senetli ortaklıklar
İkraz sermayesi ve faiz
Kapitalist kredi. Banka ve bankacı kârı
Hisse senetli ortaklık
5. Toprak rantı ve kapitalist düzende toprak ilişkileri
Kapitalist toprak rantı
Diferansiyel (farklılık) rantı
Mutlak rant. Toprağın fiyatı
Tarımda kapitalist gelişmenin ayırdedici nitelikleri
Toprağın ve toprak rantının uluslaştırılması
TOPLUMSAL SERMAYENİN YENİDEN-ÜRETİMİ VE EKONOMİK BUNALIMLAR
1. Toplumsal sermayenin yeniden-üretimi
Bireysel sermaye ve toplumsal sermaye
Toplam toplumsal ürün
Gerçekleştirme sorunu ve niteliği
Basit kapitalist yeniden-üretim içinde gerçekleşme
Genişletilmiş kapitalist yeniden-üretimde gerçekleşme koşulları
2. Ulusal gelir
Ulusal gelir nedir?
Ulusal gelir dağılımı
Ulusal gelirin kullanılması
3. Ekonomik bunalımlar
Bunalımların mahiyeti ve ilk nedeni
Kapitalist çevrim (cycle) ve evreleri
Bunalımlar ve kapitalizmin çelişkilerinin kesikinleşmesi
EMPERYALİZMİN BAŞLICA EKONOMİK BELİRTİLERİ
1. Üretimin yoğunlaşması ve tekeller
"Üretimin yoğunlaşması
Tekel şekilleri
Başlıca kapitalist ülkelerde tekelci birlikler
Tekeller ve rekabet
2. Mali-sermaye (finans-kapital) ve mali-oligarşi
Sermayenin yoğunlaşması ve banka tekelleri
Bankaların yeni rolü
Mali-sermaye (finans-kapital)
Mali-oligarşi
3. Sermaye ihracı. Dünyanın toprak ve ekonomik bakımdan paylaşılması
Sermaye ihracı
Dünyanın kapitalist gruplar arasında ekonomik bakımdan paylaşılması
Dünyanın toprak olarak paylaşılması ve yeniden paylaşılması uğruna mücadele
Emperyalist sömürge sistemi
4. Tekel kârı, tekelci kapitalizmin itici gücü
Tekel kârı
Tekel kârının kaynağı
TARİHTE EMPERYALİZMİN YERİ, GENEL BUNALIMI
1. Tarihte emperyalizmin yeri
Emperyalizm, tekelci kapitalizm
Emperyalizm, asalak ya da çürüyen kapitalizm
Emperyalizm, cançekişen kapitalizm
Tekelci-devlet kapitalizmi
Ekonomik ve politik gelişmenin eşitsizliği yasası
2. Dünya kapitalizminin genel bunalımı
Kapitalist sistemde genel bunalımın içyüzü ve aşamaları
Dünyanın iki sisteme bölünmesi
Bunalım ve emperyalizmin sömürge sisteminde dağılma
Pazar sorununun vahimleşmesi, kronik işsizlik ve düşük üretim kapasitesi
Kapitalist devrede (cycle) değişme
Ekonominin askerileştirilmesi ve emekçi halkın durumunun kötüleşmesi
Ulusun çıkarları ile tekeller arasındaki çelişkilerin şiddetlenmesi
Kapitalist ülkeler arasındaki çelişkilerin keskinleşmesi
İ Ç İ N D E K İ L E R
Toplumsal gelişmenin ekonomik yasaları
Ekonomi politiğin tanımı
KAPİTALİZM-ÖNCESİ ÜRETİM TARZLARI
1. İlkel komünal üretirn tarzı 2. Köleci üretim tarzı 3. Feodal üretim tarzı 4. Feodalizmin dağılması ve ortadan kalkması.
Feodal düzenin bağrında kapitalist ilişkilerin doğuşu Feodal düzenin bağrında kapitalist ilişkilerin doğuşu Feodal düzenin bağrında kapitalist ilişkilerin doğuşu
A. — T E K E L - Ö N C E S İ K A P İ T A L İ Z M
META ÜRETİMİ, META VE PARA
1. Meta üretimin genel niteliği
Meta üretimi kavramı
Meta üretimi. Meta üretiminin ortaya çıkış koşulları
Basit meta üretimi ve kapitalist meta üretimi
2. Meta ve emek, metaların yaratıcısı
Metaın kullanım değeri ve değeri
Somut emek ve soyut emek
Özel emek ve toplumsal emek
Meta değerinin büyüklüğü
3. Değişimin ve değerin şekillerinin gelişmesi
Değerin ifade şekli, değişim-değeri
Değerin basit şekli
Değerin tam ya da gelişmiş şekli
Değerin genel şekli
Değerin para şekli
4. Para Para, niteliği ve görevleri
Altın ve kağıt para, enfasyon
Kredi para
5. Değer yasası meta üretiminin ekonomik yasası
Üretimde rekabet ve anarşi
Değer yasası
Metaın fetiş niteliği
SERMAYE VE ARTI-DEĞER,KAPİTALİST DÜZENDE ÜCRET
1. Sermayenin ilkel birikimi
KapitaIizmin ortaya çıkış koşulları
Üretim araçlarıyla üreticiler arasında ayrılma.
Zenginliklerin bir azınlık elinde birikmesi
2. Paranın sermayeye dönüşmesi
Sermayenin genel formülü
Meta olarak işgücü değeri ve kullanım-değeri
3. Artı-değer üretimi, kapitalist sömürü
Kapitalist düzende iş sürecinin özellikleri
Değerin büyümesi süreci. Kapitalist sömürü
Gerekli ve ek-emek süreci
Burjuva toplumunun sınıf yapısı
4. Sermaye ve onun bileşenleri
Üretimin toplumsal ilişkisi olarak sermaye
Değişmeyen sermaya ve değişen sermaye
Sabit sermaye ve döner sermaye
Artı-değerin kitlesi ve oranı
5. İşçi sınıfının sömürülme derecesini yükseltmek için iki yol
Mutlak artı-değer
Nispi artı-değer
Ek artı-değer
Sanayide kapitalist gelişmenin üç aşaması
Kapitalizmin temel çelişkisi
6. Kapitalist düzende ücret
Ücret nedir?
Ücret şekilleri Nominal ücret ve gerçek (reel) ücret Ücretlerin artırılması için işçi sınıfının yürüttüğü mücadele
SERMAYE BİRİKİMİ VE PROLETARYANIN DURUMUNUN KÖTÜLEŞMESİ
1. Sermaye birikimi ve işsiz ordusunun meydana gelmesi
Yeniden-üretim ve sermaye birikimi
Sermayenin organik bileşimi
Yedek sanayi ordusu ve bu ordunun şekilleri
Malthus'un insandan-kaçış (misantropique) "teori"si
2. Kapitalist birikimin genel yasası
Kapitalist birikimin genel yasası nedir?
Proletaryanın durumunun nispi ve mutlak kötüleşmesi
Kapitalist birikimin tarihi eğilimi
ARTI-DEĞERİN KÂRA DÖNÜŞMESİ VE ÇEŞİTLİ SÖMÜRÜCÜ GRUPLAR ARASINDA
DAĞILIMI
1. Sermayenin farklı şekillere girmesi
Sermaye hareketi
Çeşitli sermaye şekilleri ve kapitalist gruplar
2. Ortalama kâr ve kâr oranı
Üretim giderleri ve kâr
Ortalama kâr oranının oluşumu ve üretim fiyatı
Kâr oranının düşme eğilimi
3. Ticari kâr
Sanayi sermayesi ve ticari sermaye
Ticari kârın kaynağı
Dolaşım harcamaları
Kapitalist ticaretin şekilleri. Dış ticaret
4. İkraz sermayesi. Hisse senetli ortaklıklar
İkraz sermayesi ve faiz
Kapitalist kredi. Banka ve bankacı kârı
Hisse senetli ortaklık
5. Toprak rantı ve kapitalist düzende toprak ilişkileri
Kapitalist toprak rantı
Diferansiyel (farklılık) rantı
Mutlak rant. Toprağın fiyatı
Tarımda kapitalist gelişmenin ayırdedici nitelikleri
Toprağın ve toprak rantının uluslaştırılması
TOPLUMSAL SERMAYENİN YENİDEN-ÜRETİMİ VE EKONOMİK BUNALIMLAR
1. Toplumsal sermayenin yeniden-üretimi
Bireysel sermaye ve toplumsal sermaye
Toplam toplumsal ürün
Gerçekleştirme sorunu ve niteliği
Basit kapitalist yeniden-üretim içinde gerçekleşme
Genişletilmiş kapitalist yeniden-üretimde gerçekleşme koşulları
2. Ulusal gelir
Ulusal gelir nedir?
Ulusal gelir dağılımı
Ulusal gelirin kullanılması
3. Ekonomik bunalımlar
Bunalımların mahiyeti ve ilk nedeni
Kapitalist çevrim (cycle) ve evreleri
Bunalımlar ve kapitalizmin çelişkilerinin kesikinleşmesi
EMPERYALİZMİN BAŞLICA EKONOMİK BELİRTİLERİ
1. Üretimin yoğunlaşması ve tekeller
"Üretimin yoğunlaşması
Tekel şekilleri
Başlıca kapitalist ülkelerde tekelci birlikler
Tekeller ve rekabet
2. Mali-sermaye (finans-kapital) ve mali-oligarşi
Sermayenin yoğunlaşması ve banka tekelleri
Bankaların yeni rolü
Mali-sermaye (finans-kapital)
Mali-oligarşi
3. Sermaye ihracı. Dünyanın toprak ve ekonomik bakımdan paylaşılması
Sermaye ihracı
Dünyanın kapitalist gruplar arasında ekonomik bakımdan paylaşılması
Dünyanın toprak olarak paylaşılması ve yeniden paylaşılması uğruna mücadele
Emperyalist sömürge sistemi
4. Tekel kârı, tekelci kapitalizmin itici gücü
Tekel kârı
Tekel kârının kaynağı
TARİHTE EMPERYALİZMİN YERİ, GENEL BUNALIMI
1. Tarihte emperyalizmin yeri
Emperyalizm, tekelci kapitalizm
Emperyalizm, asalak ya da çürüyen kapitalizm
Emperyalizm, cançekişen kapitalizm
Tekelci-devlet kapitalizmi
Ekonomik ve politik gelişmenin eşitsizliği yasası
2. Dünya kapitalizminin genel bunalımı
Kapitalist sistemde genel bunalımın içyüzü ve aşamaları
Dünyanın iki sisteme bölünmesi
Bunalım ve emperyalizmin sömürge sisteminde dağılma
Pazar sorununun vahimleşmesi, kronik işsizlik ve düşük üretim kapasitesi
Kapitalist devrede (cycle) değişme
Ekonominin askerileştirilmesi ve emekçi halkın durumunun kötüleşmesi
Ulusun çıkarları ile tekeller arasındaki çelişkilerin şiddetlenmesi
Kapitalist ülkeler arasındaki çelişkilerin keskinleşmesi
BİRİNCİ BÖLÜM
KAPİTALİST ÜRETİM TARZIİKİNCİ BÖLÜM
ÜÇÜNÇÜ BÖLÜM
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
BEŞİNCİ BÖLÜM
ALTINCI BÖLÜM
YEDİNCİ BÖLÜM
SEKİZİNCİ BÖLÜM
