ENTERNASYONALİN YENİDEN KURULMASI
Lenin: Sosyalizm ve Savaş
ENTERNASYONAL yeniden nasıl kurulabilir? Ama, her şeyden önce, Enternasyonalin yeniden kurulmasının nasıl olmaması gerektiği üzerine birkaç söz.
SOSYAL-ŞOVENLERİN VE "MERKEZ"İN YÖNTEMİ
Bütün ülkelerin sosyal-şovenleri hepsi de büyük "enternasyonalisttir"! Savaşın hemen başından beri enternasyonalin durmadan tasasını çekmişlerdir! Bir yandan bize, enternasyonalin çöküşü üzerine olan sözlerin "abartılmış" olduğunu söylemişlerdir. Aslında ortada önemli bir durum olmadığını söylemişlerdir. Kautsky'ye bakınız: diyor ki, enternasyonal, "barış zamanının bir aracıdır"; bu aracın (sayfa 40) savaş döneminde biraz arıza göstermesi doğaldır. Öte yandan bütün ülkelerin sosyal-şovenleri bugünkü çıkmazdan kurtulmak için pek basit ve neredeyse uluslararası bir yol bulmuşlardır. Buldukları çare hiç de çapraşık değil; yapılacak tek şey savaşın bitmesini beklemek; savaş bitene kadar her ülkenin sosyalisti "kendi" "anayurdunu" savunmalı ve "kendi" hükümetini desteklemelidir; savaş bitince hepsi birbirini "affetmeli", herkesin haklı olduğu kabul edilmeli; barışta kardeş gibi yaşarız, savaşta ise -şu ya da bu karar gereğince- Alman işçilerini Fransız kardeşlerinin, Fransız işçilerini Alman kardeşlerinin üzerine saldırtırız.
Bu konuda, Kautsky de, Plehanov da, Victor Adler de, Heine de aynı düşüncede. Victor Adler şöyle yazıyor: "Bu güç zamanları atlatınca ilk yapacağımız şey , birbirimizin gözündeki merteği başa kakmaktan sakınmak olacaktır." Kautsky de diyor ki, "Enternasyonalin kaderi üzerinde hiçbir ülkenin ciddi sosyalisti, kaygı verici bir şey söylememiştir". Plehanov da şöyle der: "Masumların kanına bulanmış" (Alman sosyal-demokratlarının) "ellerini sıkmak pek cansıkıcı". Ama hemen ardından bir "af ilanını" öneriyor: "burada" diye yazıyor, "kalbin sesini kafanın sesine bağımlı tutmak çok yerinde olur. Büyük dava adına, enternasyonal, gecikmiş bile olsa pişmanlıkları dikkate almalıdır". Heine, Sozialistische Monatshefte'de Vandervelde'nin davranışını "cesurca ve ağırbaşlı" olarak niteliyor ve onu, Alman sollarına örnek gösteriyor .
Kısacası, savaş sona erince Kautsky ile Plehanov, Vandervelde ile Adler'den kurulu bir komisyon atanacak ve karşılıklı bağışlama havası içinde "oybirliği" ile bir karar hazırlanacak. Anlaşmazlığın üzeri bir güzel örtülecek. Olup biteni anlamaları için işçilere yardım edilecek yerde, kağıt üzerinde kalan bir "birlik" numarası ile işçiler kandırılacak. Bütün ülkelerin sosyal-şovenleri ile ikiyüzlülerinin biraraya gelmesine, Enternasyonalin yeniden kurulması denilecek.
Böyle bir "yeniden kurulma"nın çok büyük bir tehlike olduğu gerçeğini kendi kendimizden saklamamalıyız. Bütün ülkelerdeki sosyal-şovenler bununla ilgileniyor. İşçi yığınlarının sosyalizm mi yoksa [şoven] milliyetçilik mi? sorununu kendi kendilerine çözümlemeye çalışmalarını da istemiyorlar. Hepsi de birbirlerinin günahını örtmek çabası içinde. Hiçbiri, ikiyüzlü "enternasyonalin" o ünlü virtüözü Kautsky'nin önerisinden başka bir öneri getirme yeteneğine sahip değildi.
Ne var ki, bu tehlike pek az biliniyor. Savaş çıkalı bir yıl olduğu halde, uluslararası bağların yeniden kurulması için bir dizi girişimler oldu. Genelkurmaylar ile "kendi" anayurtlarının burjuvazisine yardım amacıyla açıksözlü şovenlerin biraraya geldiği Londra ve Viyana konferanslarının burada sözünü bile etmiyoruz. Bizim demek istediğimiz, Lugano[14] ve Kopenhang[15]toplantılarıyla, Uluslararası Kadınlar Konferansı[16] ve Uluslararası Gençlik Konferansıdır.[17] Bu konferanslar en iyi niyetlerle yapıldı, ama hiçbirisi de bu tehlikeyi göremedi. Enternasyonalistler için bir cephe hattı çizmediler. Hiçbiri, proletaryaya, enternasyonalin sosyal-şovenlerin yöntemleriyle canlandırılmasının getireceği tehlikeleri anlatmadı. Olsa olsa, sosyal-şovenlere karşı bu savaşım verilmeksizin sosyalizm davasının kazanılamayacağı işçilere anlatılmaksızın, eski kararların yinelenmesiyle yetinildi. Yani yerlerinde saydılar.
